پديد آورندگان :
نظم‌فر، حسين دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، اردبيل، ايران , عشقي چهاربرج، علي دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، اردبيل، ايران , علوي، سعيده دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده ادبيات و علوم انساني - گروه جغرافيا و برنامه ريزي شهري، اردبيل، ايران
كليدواژه :
رقابت‌پذيري اقتصادي , شاخص‌هاي اقتصادي , تاپسيس , آنتروپي‌شانون , شهرهاي ايران
چكيده فارسي :
ژوهش حاضر با هدف تبيين رقابت‌پذيري شهرهاي ايران بر مبناي شاخص‌هاي اقتصادي انجام شده است. اين پژوهش از نظر هدف، كاربردي و به روش توصيفي- تحليلي است. جامعه آماري تحقيق شامل كليه شهرهاي مركزي استان‌هاي كشور در سال 1390 مي‌باشد. به منظور تحليل و تبيين رقابت‌پذيري شهرهاي مركزي استان‌هاي كشور، 20 شاخص اقتصادي براساس اطلاعات سالنامه آماري سال 1390 استخراج گرديد. در اين پژوهش براي سنجش ضريب اهميت هريك از شاخص‌ها، از مدل آنتروپي‌شانون و براي تحليل داده‌ها، از روش تاپسيس استفاده شده است. نتايج پژوهش حاكي از نابرابري شهرهاي مركزي استان‌هاي كشور در برخورداري از شاخص‌هاي رقابت‌پذيري اقتصادي بودند. شهر تهران با ميزان تاپسيس 99 درصد در رتبه اول، شهرهاي اهواز و اصفهان، به ترتيب در رتبه‌هاي دوم و سوم و شهرهاي زاهدان، گرگان، خرم‌آباد، ايلام، زنجان، سمنان، قم، سنندج، اردبيل، شهركرد، بيرجند، بجنورد و كرج، در رتبه‌هاي آخر قرار دارند. در پژوهش حاضر، شاخص‌هاي رقابت‌پذيري اقتصادي در سطح شهرهاي مركزي استان‌هاي كشور بررسي شده و ارزيابي اين شاخص‌ها در سطوح پايين‌تر شهري تا حد زيادي نامشخص و مبهم باقي مانده است؛ لـذا پيـشنهاد ميگردد سنجش شاخص‌هاي رقابت‌پذيري اقتصادي حتي‌الامكان در مقياس شهرهاي كوچك نيز صورت پذيرد تا علاوه‌بر تبيين تفاوتهاي بين شهرهاي مركزي استان‌ها، تفاوتهاي درون‌منطقه‌اي در مقياس‌هاي كوچك نيز تبيين و آشكار گردد.
چكيده لاتين :
The present study aims to explore the competitiveness of Iranian cities based on economic indices. The research is applied in terms of purpose and descriptive - analytical in terms of method. The population included all central cities in the country in 2011. In order to analyze the competitiveness of the central cities, 20 economic indices were extracted based on data from Statistical Yearbook of year 2011. In this study, Shannon’s entropy model was used to measure the significance coefficient of each index, and the TOPSIS method was used to analyze the data. The results showed inequality in the enjoyment of economic competitiveness in central cities of Iran. The city of Tehran with the rate of 99% TOPSIS is in the first rank, Ahwaz and Isfahan ranked second and third, and Zahedan, Gorgan, Khoramabad, Ilam, Zanjan, Semnan, Qom, Sanandaj, Ardabil, Shahrekord, Birjand, Bojnoord, Karaj are ranked in the last. Given that in the present study, the indices of economic competitiveness were investigated at the center of city level, and evaluation of these indices at lower urban levels largely remained vague; thus, in this regard, it is proposed that measuring the economic competitiveness indices take place on the urban scale so that in addition to explaining inter-provincial differences, the inter-regional differences can be explained and revealed in small scales.
