عنوان مقاله :
تغييرات خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك تحت تأثير شدت چراي دام در مراتع مغان
پديد آورندگان :
جعفري ، سيما - گروه علوم خاك , قرباني ، اردوان - گروه منابع طبيعي , هاشمي مجد ، كاظم - گروه علوم خاك , غفاري ، سحر - گروه منابع طبيعي
كليدواژه :
استان اردبيل , اكوسيستم مرتع , كانون بحران , گراديان چرايي
چكيده فارسي :
خاك از مهمترين اجزاي تشكيل دهنده اكوسيستم هاي مرتعي و تخريب آن، كاهش توان توليد مرتع را در پي خواهد داشت. اين تحقيق با هدف بررسي تأثير شدت چرا بر خصوصيات خاك در مراتع مغان با استفاده از چارچوب گراديان چرايي انجام شد. سه روستاي تولكلو، كلش و پنجالو بعنوان نماينده مراتع علف بوتهزار مغان انتخاب شد. نمونه برداري، از سه شدت چرا و در سه فاصله از هر سه روستا انجام شد. در هر فاصله از روستا، سه نمونه خاك، از عمق 0 تا 30 سانتي متري (27 نمونه) برداشت شد. پارامترهاي خاك شامل اسيديته، هدايت الكتريكي، رطوبت وزني اشباع، سديم، پتاسيم، كلسيم و منيزيم محلول، پتاسيم تبادلي، فسفر قابل جذب، درصد مواد خنثي شونده، كربن آلي، كربن آلي ذره اي، رس قابل انتشار، نيتروژن كل، ميانگين وزني قطر خاكدانه ها و بافت خاك اندازه گيري شد. براي مشخص كردن روند تغيير پارامتر ها در شدت چراهاي مختلف، از شدت چراهاي سنگين، متوسط و سبك هر سه روستا ميانگين گرفته شد. تجزيه و تحليل داده ها با روش تجزيه واريانس دو طرفه و با استفاده از آزمون دانكن انجام شد. نتايج نشان داد، ميزان پتاسيم محلول و آهك خاك با افزايش شدت چرا، افزايش (0.05 P) ولي ميزان سديم محلول و درصد سيلت خاك به صورت معنيداري كاهش (0.05 P) مي يابند ولي در پارامترهاي ديگر اختلاف معني داري مشاهده نشد. نتايج همچنين نشان داد كه شدت چرا اثر منفي بر برخي خصوصيات فيزيكوشيميايي خاك از جمله آهك، سديم محلول و درصد سيلت خاك دارد. بنابراين، در مديريت مراتع و انجام برنامه هاي اصلاحي و احيايي، بايد به خصوصيات فيزيك وشيميايي خاك توجه شود.