تأثير زئوليت، ورمي كمپوست و كود حيواني بر رشد و جذب عناصر كم مصرف در ذرت

زئوليت عموماً به عنوان يك ماده اصلاحي براي خاك استفاده مي شود. اضافه كردن برخي از مواد معدني نظير زئوليت علي رغم تأثير مثبت بر خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك مي تواند در سطوح زياد تأثير منفي بر جذب عناصر غذايي و رشد گياه داشته باشد. به همين منظور آزمايش گلداني با هدف بررسي تأثير زئوليت، كود حيواني و ورمي كمپوست بر رشد و جذب عناصركم مصرف در گياه ذرت به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار در گلخانه پژوهشي تحت شرايط كنترل شده انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل زئوليت در سه سطح (صفر، 6 و 12 درصد وزني)، نوع ماده آلي شامل ورمي كمپوست در سه سطح (صفر، 0.125 و، 0.25 درصد وزني) و كود گاوي پوسيده در سه سطح (صفر، 0.5 و، 1 درصد وزني) بودند. نتايج آزمايش نشان داد در بين سطح 6 و 12 درصد زئوليت، سطح 6 درصد آن نسبت به 12 درصد كارايي بهتري داشته است و سطح 12 درصد زئوليت نسبت به شاهد باعث كاهش 19 درصدي وزن خشك گياه و كاهش وزن تر، كه كاهش وزن تر نسبت به شاهد معني دار نبود. همچنين اين سطح زئوليت جذب عنصر روي، آهن و منگنز در گياه كاهش داد و به ترتيب سبب افزايش 8.93 و 40 درصدي pH و غلظت منگنز خاك شد. در بين تيمارهاي آزمايشي، سطح 1 درصد كود گاوي در عدم حضور زئوليت بيشترين مقدار وزن تر و خشك گياه، ارتفاع گياه، جذب عناصر روي، آهن و منگنز در اندام هوايي گياه را دارا بود. همچنين كمترين مقدار pH خاك مربوط به اين سطح بوده كه اختلاف معني داري نسبت به بقيه تيمارها و همچنين تيمار شاهد داشت. در نهايت در بين تيمارهاي آزمايشي، كارايي ورمي كمپوست نسبت به كود گاوي كمتر بوده و بيشترين تأثير بر رشد و جذب عناصر كم مصرف در گياه ذرت مربوط به تيمارهاي كود گاوي و كمترين مربوط به تيمار زئوليت بود.