تاثير كمپوست بقاياي هرس درختان بر برخي شاخص هاي ميكروبيولوژيكي يك خاك آهكي در حضور ميكوريز در شرايط رايزوباكس

با توجه به كمبود مواد آلي در اغلب خاك هاي ايران، بقاياي هرس درختان ميوه يكي از منابع مهم مواد آلي خاك به شمار مي روند كه با تبديل شدن به كمپوست به همراه تلقيح ميكوريزي مي تواند از راهكارهاي افزايش خصوصيات ميكروبيولوژيك در خاك هاي آهكي باشد. از اين رو، در اين پژوهش تاثير كمپوست حاصل از بقاياي هرس درختان ميوه در حضور تلقيح ميكوريزي بر برخي شاخص هاي ميكروبيولوژيكي يك خاك آهكي در قالب آزمايش فاكتوريل با طرح كاملاً تصادفي در شرايط گلخانه اي در رايزوباكس اجرا گرديد. فاكتورها شامل منابع آلي (كمپوست بقاياي هرس، بقاياي هرس و شاهد بدون ماده آلي) و خاك (خاك ريزوسفر و غيرريزوسفر) در شرايط تلقيح ميكوريزي بودند. پس از پايان دوره رشد گياه گندم، كربن آلي (OC)، كربن زيست توده ميكروبي (MBC)، فسفر زيست توده ميكروبي ((MBP، كسر متابوليكي (qCO2)، بهر ميكروبي (MBC/OC) و شاخص قابليت دسترسي به كربن (CAI)، فعاليت آنزيم هاي فسفومنواستراز اسيدي (ACP) و قليايي (ALP) و نيز درصد كلنيزاسيون ميكوريزي ريشه در خاك هاي ريزوسفري و غيرريزوسفري تعيين گرديد. نتايج نشان داد كه كاربرد كمپوست باعث افزايش OC، MBC، MBP و كاهش MBC/MBP نسبت به تيمار شاهد شد. به طوريكه كمپوست بقاياي هرسOC، MBCوMBP را به ترتيب 8.08، 46.79 و 37.18 درصد در خاك ريزوسفر نسبت به غيرريزوسفر افزايش داد. بقاياي هرس موجب افزايش 1.45، 1.26 و 1.3 برابري به ترتيب در qCO2، CAI و ACP در خاك ريزوسفري در مقايسه با غيرريزوسفر شد. در حالي كه بيشترين ميزان بهر ميكروبي در تيمار شاهد بدون ماده آلي بود. همچنين، بيشترين فعاليت ALP و درصد كلنيزاسيون ميكوريزي ريشه را كمپوست بقاياي هرس در خاك ريزوسفري به خود اختصاص داد.