اولويت بندي شاخص‌هاي مديريت مواد زايد جامد شهري در راستاي توسعه پايدار (مطالعه موردي: شهر بوكان)

Prioritization of Management Indexes of Municipal Solid Waste in Line with Sustainable Development (Case Study: City of Bokan)

مديريت غيراصولي مواد زايد جامد شهري، زمينه را براي ايجاد مشكلات زيست‌محيطي و انساني در درازمدت فراهم مي‌كند؛ بنابراين استراتژي مديريت پايدار و مؤثر زبالههاي شهري، نياز به تعادل براي توسعه، كيفيت زندگي انسان و محيط‌زيست دارد. اين مقاله با هدف ارزيابي شاخص‌هاي مديريت مواد زايد جامد شهري در راستاي توسعه پايدار با استفاده از تكنيك TOPSIS در شهر بوكان، تدوين شده است. روش تحقيق، پيمايشي و روش تجزيه‌و‌تحليل داده‌ها، توصيفي- تحليلي مي‌باشد. جامعه آماري، جمعيت 171773 نفري شهر بوكان بود كه نمونه آماري آن، 384 نفر به دست آمد. با توجه به محدوديت‌هاي تحقيق، نمونه‌ها به‌ 330 نفر كاهش يافت. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهند كه در شهر بوكان به طور متوسط روزانه 150 تن زباله توليد شده و سرانه زباله 0/740 كيلوگرم در روز بوده است. بيشترين مقدار زباله‌هاي توليدي، مربوط به مواد آلي با 75/82 درصد و كمترين مقدار، مربوط به چوب (0/65 درصد) مي‌باشد. رتبه‌بندي نهايي به‌دست آمده از ارزيابي ميزان رضايت‌مندي از شاخص‌هاي توسعه پايدار مديريت مواد زايد جامد به روش TOPSIS نشان داد كه عنصر درخواست انعام، در رتبه اول و عنصر جذابيت تبليغات، رتبه بيست را كسب كرده كه كم‌اهميت ترين عنصر مي‌باشد.

Non-systematic management of municipal solid waste prepares the ground for the creation of human and environmental problems in long run. Therefore, sustainable and effective municipal waste management strategy is needed to balance the development, quality of life and environment. This paper has been developed to evaluate the management indicators of municipal solid waste in accordance with sustainable development in Bukan by using TOPIS technique. Research method is survy (questionnaire and field study) and describtive- analytical data analysis was used. The statistical population was the city’s population of 171,773 people with the sample of 384 people. It was reduced to 330 due to the limitations of the study. Findings show that 150 tons of waste are produced daily on average in the city of Bukan and the waste per capita is 0.740 kg per day. The most amount of produced solid waste is related to organic materials with 75.82 and the least amount is related to wood with 0.65 percent. The final obtained ranking of satisfaction rate of sustainable development indexes of solid waste management by TOPSIS method has indicated that the factor of tip request was in the first rank and the factor of advertisement attractiveness was in the 20th rank that is the least important one.