تأثير همزيستي قارچ قارچ‌ريشه بر ويژگي هاي رويشي، فيزيولوژيكي و بيوشيميايي چهار جنس گراس سردسيري در شرايط تنش خشكي

Effect of mycorrhiza fungi on morphological, physiological and biochemical characteristics of four cool Season grass genera under drought stress conditions

به‌منظور ارزيابي اثرگذاري‌هاي سه گونۀ قارچ قارچ‌ريشه يا ميكوريزا (clarum Glomus، Glomus fasiculatum و mosseae Glomus) و تنش­ خشكي (با سه سطح رطوبتي 80 ، 55 و 30 درصد ظرفيت زراعي) بر ويژگي­ گراس­هاي­ لوليوم چندساله (Lolium perenne)، پوآي چندساله (Poa pratensis)، فستوكاي پابلند (Festuca aurandiancea) و اگروپيرون (Agropyron elongatum)، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي در گلخانه با استفاده از گلدان‌هاي استوانه­ اي­ انجام شد. نتايج نشان داد، بيشترين درصد پرگنه (كلني)­سازي ريشه را گراس لوليوم چندساله با گونۀ موسه آ و كمترين درصد را پوآي چندساله با گونۀ كلاروم داشتند. درصد پرگنه­ سازي هر سه گونۀ قارچ با ريشۀ لوليوم چندساله و فستوكاي پابلند در نتيجۀ تنش خشكي، كاهش ولي درصد پرگنه­سازي گونه­هاي كلاروم و فسيكولاتوم با ريشۀ اگروپيرون و پوآي چند­ساله افزايش يافت. قارچ­هاي فسيكولاتوم و موسه­ آ، سبزينه (كلروفيل) و كارتنوئيد برگ گراس­ هاي همزيست با آن‌ها را در بالاترين سطح تنش، بيش از 38 درصد افزايش دادند. گراس­هاي همزيست با موسه ­آ بيشترين محتواي نسبي آب برگ و كمترين نشت يوني و مالون­ دي ­آلدهيد را نسبت به گراس­هاي همزيست با ديگر گونه­ هاي قارچ داشتند. درمجموع قارچ‌ريشه توانست تأثير سوء تنش خشكي بر چمن­ را كاهش دهد ولي تمايل به همزيستي و تأثير گونه­ هاي مختلف آن بر گراس­ هاي تحت تنش متفاوت بود.

In order to evaluate three species of mycorrhizal fungi (Glomus clarum, Glomus fasiculatum and Glomus mosseae) and drought stress (80, 55 and 30 percent of field capacity) on characteristics of grass genera, Lolium perenne, Poa pratensis, Festuca aurandiancea and Agropyron elongatum, a factorial experiment based on randomized complete block design was carried out in the greenhouse using a cylindrical pots. According to the results, Lolium showed the highest root colonization with G. mosseae while Poa showed the lowest colonization with G. clarum. Drought stress reduced the root colonization of Festuca and Lolium in all mycorrhizal treatments, but increased the root colonization of Agropyron and Poa with G. clarum and G. fasiculatum. At highest level of stress, G. fasiculatum and G. mosseae increased the chlorophyll and carotenoid contents of grass genera, more than 38 percent. Grasses symbiotic with G. mosseae showed the highest relative water content and lowest electrolyte leakage and malondialdehyde content compared to grasses symbiotic with other species of mycorrhizae. In general, mycorrhizal fungi could reduce the adverse effects of drought stress on grass characteristics, but the tendency to symbiosis and that’s influence on the grass genera under stress, were different.