تجزيۀ ارتباط صفات ريخت‌شناختي با نشانگرهاي ISSR در گوجه‌فرنگي

Association analysis of morphological traits in tomato using ISSR markers

گوجه‌فرنگي از لحاظ اقتصادي يكي از مهم‌ترين محصولات سبزي و صيفي در بيشتر نقاط جهان است. بهبود عملكرد و ديگر صفات اساسي گوجه ­فرنگي مورد توجه بسياري از اصلاح­گران قرار گرفته است. مكان­يابي ژن­ هاي كنترل‌كنندۀ صفات در تسريع روند اصلاح گياهان بسيار سودمند است. در اين پژوهش به‌منظور شناسايي نشانگرهاي مرتبط با برخي صفات كمي و كيفي گوجه ­فرنگي، در 93 رقم محلي و سه رقم تجاري از دو استان آذربايجان­ غربي و اغدر-­ تركيه از نشانگرهاي ISSR استفاده شد. تجزيۀ ارتباط به روش مدل خطي مخلوط (MLM) نشان داد، 74 نشانگر ISSR با 12 صفت كيفي مورد بررسي ارتباط معني ­داري (0/05>p) دارد. يكنواختي اندازۀ ميوه با چهار نشانگر كمترين و شدت تورفتگي در انتهاي دم ميوه با 10 نشانگر بيشترين شمار نشانگر مرتبط را داشتند. در كل 93 نشانگر با 20 صفت كمي مورد بررسي در سطح احتمال 0/02 پيوستگي داشتند. در بين صفات كمي، عرض برگ لپه ­اي با يك نشانگر كمترين و صفات طول و pH ميوه هركدام با 9 نشانگر بيشترين شمار نشانگرهاي مرتبط را داشتند. برخي از نشانگرهاي پيوسته با صفات كمي در هر دو سال ارتباط معني ­داري با اين صفات نشان دادند. شماري از نشانگرها با بيش از يك صفت ارتباط معني ­دار داشتند كه در صورت تأييد، مي­ توان از آن‌ها در برنامه­ هاي اصلاحي گوجه­ فرنگي براي گزينش همزمان چندين صفت استفاده كرد.

Tomato is one of the most economically important vegetable crops in many parts of the world. Improvement of yield and other essential characteristics of tomato have received more attention. Mapping quantitative trait loci could accelerate tomato breeding processes. ISSR markers were used to identify molecular makers associated with qualitative and quantitative traits in 93 landraces (from West Azarbaijan in Iran and Iğdır in Turkey) and three commercial cultivars. Association analysis using mixed linear model (MLM) identified 74 ISSR markers significantly (p<0.05) associated with 12 qualitative traits. The highest and lowest number of associated markers achieved for fruit size homogeneity (4 markers) and depression at peduncle end (10 markers), respectively. For quantitative traits, 93 ISSR markers were found to be significantly (p<0.02) associated with 20 traits. The highest and lowest number of associated markers was observed for cotyledon leaf width (one marker) and fruit length and fruit pH (9 markers), respectively. Some markers showed significant association with a number of quantitative traits in both years. Also, siginificant associations were found between a marker and various traits. After validation of these markers, we will be able to use them in tomato breeding programs for simoultaneous mutil-trait selection.