تأثير اسيد ساليسيليك و تيامين بر گلدهي و صفات ريخت‌‌شناختي گل شاخه بريدۀ مريم در دو نظام آبكشتي و كشت در خاك

Effects of salicylic acid and thiamine on flowering and morphological traits of tuberose cut flowers in both hydroponic and soil systems

اين پژوهش به‌منظور بررسي تأثير اسيد ساليسيليك (غلظت­ هاي 50، 100، 150 و 200 ميلي­ گرم در ليتر) و تيامين (100 و 150 ميلي­گرم در ليتر) در دو نظام آبكشتي يا هيدروپونيك (كوكوپيت + پرليت) و كشت در خاك (كود دامي، ماسه، خاك‌برگ و خاك باغچه) بر رشد، نمو و گلدهي گل شاخه بريدۀ مريم در قالب طرح كامل تصادفي با آرايش فاكتوريل و با سه تكرار در گلخانۀ تحقيقاتي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان در دماي شب و روز 28 و 16 درجۀ سلسيوس و رطوبت 5±75 درصد انجام شد. تيمار­ها به‌صورت محلول ­پاشي و در دو مرحله (40 و 47 روز پس از كاشت) بر اندام هوايي گياه اعمال شد. نتايج نشان داد، بيشترين وزن تر، شمار گلچه، قطر گلچه و شمار برگ مربوط به تيمار تيامين (150 ميلي­گرم در ليتر) بود. بيشترين قطر ساقه و سطح برگ در گياهان تيمارشده با اسيد ساليسيليك (100 ميلي­گرم در ليتر) به دست آمد. اسيد ساليسيليك در غلظت ­هاي 200 و 50 ميلي­ گرم در ليتر به ترتيب بيشترين طول گل­ آذين و ساقه را ايجاد كرد. بيشترين عمق توسعۀ ريشه در تيمار تيامين 100 ميلي­ گرم در ليتر به دست آمد. همچنين كمترين شمار روز تا ظهور ساقۀ گل ­دهنده و گل به ترتيب مربوط به تيمار تيامين (100 ميلي­ گرم در ليتر) و اسيد ساليسيليك (50 ميلي­ گرم در ليتر) بود. كشت آبكشتي در همۀ صفات ريخت‌شناختي (موروفولوژيكي) اندازه­گيري شده به‌جز طول ساقه، بيشترين تأثير را داشت و كمترين شمار روز تا ظهور ساقۀ گل­ دهنده و گل در كشت خاك به دست آمد. به‌طوركلي مشخص شد كه اسيد ساليسيليك و تيامين بر صفات اندازه ­گيري‌شده تأثير مثبتي داشتند و براي بهبود رشد و نمو گل مريم قابل توصيه هستند. همچنين با توجه به افزايش روزافزون استفاده از نظام آبكشتي، كاربرد اين نظام براي كشت گل مريم موضوعي قابل توجيه خواهد بود كه البته به پژوهش­ هاي بيشتر نياز دارد.

This study was conducted to evaluate the effect of salicylic acid at concentrations of 50, 100, 150 and 200 mg l-1 and thiamine of 100 and 150 mg l-1 in both soil (Cattle manure, sand, leaf mold and garden soil) and hydroponic (coco peat and perlite) systems on growth, development and flowering of tuberose in a completely randomized design with factorial arrangement with three replications in Research greenhouses of Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources at day/night temperature of 28/16 degrees Celsius and relative humidity of 75±5%. Treatments as foliar application in two stages (40 and 47 days after planting) was applied on the aerial parts of the plant. Results showed that the highest fresh weight, number of florets, flower diameter, number of leaves belonged to the thiamine treatment of 150 mg l-1. The highest stem diameter and leaf area was obtained in plants treated with salicylic acid of 100 mg l-1. Salicylic acid in concentrations of 200 and 50 mg l-1 created the highest spike and stem height, respectively. The most depth of root development was obtained in thiamine treatment (100 mg l-1). The lowest number of days to head emergence of flowering stems and flowers were related to thiamine treatment (100 and 150 mg l-1) and salicylic acid (50 mg l-1). Comparison of culture bed, showed that hydroponic culture in all measured morphological traits except stem length had the most effect, and the lowest number of days to emerge flowering head stems and flowers were obtained in soil culture. Overall, it was determined that salicylic acid and thiamine had positive effects on measured traits and are recommended to improve the growth and development of tuberose. Also, considering to the ever increasing use of hydroponic system, it would be justified for the cultivation of tuberose, of course needs more research.