مقايسه كيفيت رابطه مادر- كودك و مهارت خود نظم‌دهي خشم بين مادران دانش‌آموزان داراي اختلال بيش‌فعالي-نقص توجه و عادي

The Comparison of Quality of Mother-Child Relationship and Anger Self-Regulation Skill Between Mothers of Normal and with ADHD Students

مقدمه: طبق شواهد پژوهشي، مهارت‌هاي شناختي-رفتاري مادران و تعاملات كودكان با مادران‌شان در بروز اختلال بيش‌فعالي-نقص توجه سهم بيشتري دارند. بر اين اساس، پژوهش حاضر به‌منظور مقايسه كيفيت رابطه مادر-كودك و مهارت خود نظم‌دهي خشم بين مادران كودكان داراي اختلال بيش‌فعالي-نقص توجه و عادي انجام شد. روش: روش پژوهش علي-مقايسه‌اي بود. چهل و دو كودك داراي اختلال بيش‌فعالي-نقص توجه هفت تا دوازده سال با روش نمونه‌گيري در دسترس از بين دانش‌آموزان مراجعه كننده به مراكز مشاوره و چهل كودك عادي هفت تا دوازده سال هم به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چندمرحله‌اي از بين دانش‌آموزان عادي درشهر تهران انتخاب شدند و مادران آنان به پرسشنامه‌ها پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از پرسشنامه‌هاي رابطه مادر-كودك و خود نظم‌دهي خشم جمع‌آوري و به‌وسيله آزمون t استودنت تحليل شدند. نتايج: يافته‌ها نشان داد كه بين كيفيت رابطه مادر-كودك و مهارت خود نظم‌دهي خشم در دانش‌آموزان داراي اختلال بيش‌فعالي-نقص ‌توجه و عادي تفاوت معناداري وجود دارد. سبك تعاملي پذيرش و مهارت خود نظم‌دهي خشم در مادران دانش‌آموزان داراي اختلال بيش‌فعالي-نقص ‌توجه ‌كمتر از مادران دانش‌آموزان عادي بود و سبك‌هاي تعاملي ناكارآمد طرد، سهل‌گيري و بيش‌حمايت‌گري در مادران دانش‌آموزان داراي اختلال بيش‌فعالي-نقص ‌ توجه بيشتر از مادران دانش‌آموزان عادي بود.(01/0>P) بحث و نتيجه‌گيري: نتايج پژوهش شواهدي را پيشنهاد مي‌كند كه در سبك‌هاي تعاملي ناكارآمد طرد، سهل‌گيري و بيش حمايت‌گري، كودكان داراي اختلال بيش‌فعالي-نقص توجه نمي‌توانند الگوهاي رفتاري مناسب را دروني‌سازي كنند و توانايي كنترل رفتارهاي تكانشي و فرآيندهاي ذهني را تجربه نمي‌كنند. لذا پيشنهاد مي‌شود به‌منظور پيشگيري و درمان ‌ سبك‌هاي تعاملي كارآمد و مهارت خود نظم‌دهي خشم مادران تقويت گردد.

Introduction: According to evidence based ‌on researchs, mothers’ cognitive-behavioral skills and interaction with their children is one of the most important factor in occurrence of ADHD. So Present study aimed to compare the quality of mother-child relationship and anger self-regulation skill between mothers of normal and with ADHD children. Methods: This study was a causal comparative research. forty-two children between seven to twelve years old with ADHD were selected by available sampling from students who refered to counseling centers; and form normal students in Tehran; forty children between seven to twelve years old were selected by multiple cluster sampling, and their mothers answered to questionnaires. Data were collected by questionnaires of mother-child relationship and anger self-regulation skill and were analyzed by t-student. Results: Findings indicated that there is significant difference in the quality of mother-child relationship and anger self-regulation skill between mothers of normal and with ADHD children. The interaction style of acceptance and anger self-regulation skill in mothers of students with ADHD were less than mothers of normal students; and the non-efficient styles of rejection, over indulgence, overprotection in mothers of students with ADHD were more than mothers of normal students.(P<0/01) Conclusions: The results of research provide some evidence to suggest that children with ADHD can’t internalize effective behavioral patterns and don’t experience ability of control of impulsive behaviors and mental processes. Therefore it is recommended for preventing and treatment ADHD promote the styles of efficient interaction and anger self-regulation skill in mothers of children with ADHD