تحليل معنايي شروط فاء سببيه در قرآن كريم با نگاهي به نظريه‌ي مشروط به صدق جملات

يكي از نظريات فلسفي كه در باب معناشناسي ذكر شده و سپس به حوزه‌ي زبان‌شناسي راه يافته، نظريه‌ي مشروط به صدق جملات است. براساس اين نظريه، معناي جمله در محتواي گزاره‌‌‌‌اي آن گنجانده شده و بر حسب شرايط ، صدق آن ، قابل تبيين است. تطبيق اين نظريه با ساختار متفاوت زبان عربي و به ويژه آيات قرآن كريم، مي‌تواند دريچه‌اي به سوي دركي عميق از قرآن كريم باشد. در زبان عربي جملات به دو گروه خبري و انشايي تقسيم مي‌شوند.از آنجايي كه اساس جمله‌هاي خبري، صدق و كذب آن است، بنابراين تبيين اين نظريه در ارتباط با اين گونه جمله‌ها بسيار روشن است؛ امّا با اين همه ، بررسي نظريه‌ي مذكور در خصوص جمله‌هاي انشايي كه بر اساس عدم احتمال صدق و كذب تعريف شده‌اند، نياز به كنكاش بيشتري دارد. در واقع هدف پژوهش حاضر، بررسي آيات قرآن كريم در نوع خاصّي از جملات انشايي دستور زبان عربي، مانند: تحضيض، ترجي، تمنّي، عرض و... است كه به گونه‌اي غير مستقيم با گزاره‌ي خبري خود در ارتباط‌اند. نوشتار حاضر به روش پژوهش بنيادي و با بهره گيري از كتاب‌ها، منابع معتبر و مقالات علمي پژوهشي در پي تبيين آيات انشايي قرآن كريم در تركيب با فاء سببيه بر اساس نظريه‌ي مشروط به صدق است و بيانگر آن است كه گزاره‌هاي خبري در جملات انشايي پيش از فاء سببيه ، ارتباط معنايي خاصّي با مفهوم سببيت پس از فاء سببيه دارند. واژگان كليدي: قرآن كريم، معناشناسي، نظريه مشروط به صدق، دستور زبان عربي، فاء سببيه.