كژخواني هاي ويلبرفورث كلارك از گويش شيرازي و مثلّث حافظ

بر اساس آنچه در آثار مورخين دوران اسلامي آمده است، قدمت شهر شيراز به نخستين سده پس از اسلام بازمي‌گردد؛ امّا پيشينه زبان‎‌شناختي گويش شيرازي حاكي از ديرينگي باستاني اين شهر دارد. گويش مردم شيراز در طول حيات خود سه دوره تاريخي را پشت‌سر گذاشته ‌است: دوره نخست، دوران باستان و پيش از اسلام است كه با شواهد غيرمستقيم، امّا بر پايه اصول زبان‌شناسي قابل رديابي است. دوره دوم، در بازه‎اي مابين قرون هفتم تا نهم هجري خلاصه مي‎شود. اين ايّام، روزبازار رواج و روايي گويش شيرازي است. از قرن دوازدهم هجري، با به‌تخت‌نشستن شهريار زند و نام برآوردن شيراز به عنوان پايتخت ايران، گويش شيرازي رفته‌رفته به لهجه‎اي از زبان فارسي بدل شد. امّا با مهجور‎شدن اين گويش، فهم و بازسازي آن نه تنها براي عامّه مردم، كه براي اديبان و مترجمان نيز كاري بس دشوار گشت. در اين جستار، كه با تكيه بر منابع كتابخانه‌اي و به صورت تحليلي فراهم آمده، سعي بر آن است تا ضمن بررسي پيشينه پژوهشي در باب گويش شيرازي، چند و چون ترجمه مثلّث معروف حافظ، موسوم به برگردان هنري ويلبرفورث كلارك، مورد تأمّل قرار گرفته و نشان داده شود كه ويلبرفورث كلارك در فهم و به تبع آن، ترجمۀ متن مذكور، به سهوهاي متعددي گرفتار آمده است.