ازدواج با نزديكان در منابع سده‌هاي نخستين اسلامي: خاستگاه، اهداف و ميزان گستردگي آن

بررسي‌هاي موجود در بيان زرتشتيان راجع به پيشينه و اجراي آيين ازدواج با نزديكان يا خويدوده و انگيزه‌هاي پاي‌بندي به آن، عموماً بر شواهدي از آثار تاريخ‌نگاري‌هاي يوناني و نوشته‌هايي از قلم غيرايرانيان و بر پايه مفاهيم به‌كاررفته در متون فقهي بازمانده به زبان پهلوي اتكا دارد. افزون بر منابع مزبور، سنت يادشده در منابع اسلامي نيز گزارش شده، اما تاكنون بررسي دقيقي از ميزان همساني در محتوا بين آثار اين انديشمندان با موضوعيت تاريخي و ديني در مقايسه با منابع زرتشتي انجام نشده است. اين مقاله درصدد دريافت سه موضوع اساسي در دو گروه منابع برآمده است: ۱. خاستگاه اوليه رسم ديرين ازدواج با نزديكان در تاريخ ايران؛ ۲. ميزان گستردگي و نمودار فراواني اين آيين؛ ۳. اهداف و انگيزه‌هاي استمرار چنين خويشاوندي‌هايي در ميان زرتشتيان. يادكرد اين نكته ضروري است كه با توجه به پيشينه اسطوره‌اي و تأكيد متون فقهي زرتشتي و نمونه‌هاي گزارش‌شده از رواج اين‌گونه خويشاوندي در منابع مختلف اسلامي اظهارنظر قطعي درباره شيوع گسترده و همگاني‌بودن چنين آييني به‌آساني ميسر نيست.