بازنمايي نظام مفهومي مباني اخلاق در نگاه امام‌رضا (عليه‎السلام)

نظام اخلاقي اسلام با مشخصه‌هاي خود داراي مباني ويژه‌اي است. امام‎رضا (عليه‎السلام) نظام اخلاقي قرآن را بر محور توحيد مطرح كرده است. استخراج و معرفي مباني اخلاق اسلامي از ديدگاه نظري و سيرۀ عملي آن حضرت دستمايه‌اي است كه با استناد به آن مي‌توان جامعيت نظام اخلاق اسلامي را بر محور توحيد تبيين كرد. اين مقاله با استفاده از روش تحليل مفهومي ايزوتسو به اين مهم پرداخته است. براي رسيدن به اين هدف، چهار مرحله طي شده است. نخست، شناسايي ايمان از ديدگاه امام‌رضا (عليه‎السلام). دوم، نقل سخناني از آن حضرت كه واژه ايمان در آنها به‎كار رفته است و ارجاع نشانه‌هاي پراكنده به اين مفهوم كانوني. سوم، ارجاع ايمان به توحيد با استفاده از روش تحليل مفهومي. چهارم، در حركتي تفصيل‎گرا با بررسي هويّت انسان و جهان در مدار توحيد، دو مفهوم واسطۀ «انسان دوبُعدي» و «جهان دوساحتي» شناسايي شده و در چيدماني جديد بر محور مفهوم مركزي توحيد، ساير مفاهيمي كه مي‌توانند مبناي اخلاق باشند، معرفي شده است.