عنوان مقاله :
اصول و راهكارهاي تفسير قرآن بر اساس مقتضيات زمان
پديد آورندگان :
جعفري ، نعمت اله دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم , باكويي ، مهدي دانشگاه علوم و معارف قرآن كريم
كليدواژه :
قرآن , تفسير , راهكارها , مقتضيات , زمان , مكان
چكيده فارسي :
تفسير براساس مقتضيات زمان و مكان، آن هم به صورت معتبر و با رعايت ضوابط ومصون ماندن از افتادن در تفسير به راي وبرداشت هاي خطا كارانه، از ضروري ترين فرآيندها براي پاسخگويي به نيازهاي انسان هاي معاصر است. بررسي ابعاد مقتضيات زمان، توجه به اصول ومباني تفسير براساس اقتضاي زمان (عدم تحريف قرآن،الهي بودن الفاظ قرآن ،حجيت ظواهر قرآن ،جاودانگي قرآن و...) و رعايت قواعد و ضوابط آن (عدم مخالفت با سنت قطعي وحكم عقل قطعي ومطالب قطعي علوم تجربي و ...)، و راهكارهايي چون: بطن پژوهي با توجه به ديدگاههاي مختلف به ويژه بر اساس ديدگاه آيت الله معرفت در بطن گيري از آيات، نسخ پژوهي با تكيه بر نسخ مشروط و تدريجي و تمهيدي، نظريه منطقة الفراغ شهيد صدر، توجه به تفسير موضوعي (درون قرآني، برون قرآني وميان رشتهاي)، نظريهپردازيهاي شهيد مطهري،عقل تشريعي،مرجعيت علمي اهل بيت، امام خميني(ره) وتوجه به اجتهاد پويا و نقش زمان و مكان در اجتهاد، نقش عرف در تفسير روزآمد، ابتناء علوم انساني بر قرآن، رويكردهاي علمي و اجتماعي ، از جمله راهكارهاي تفسير بر اساس مقتضيات زمان و مكان معتبر است. اين نوشتار در صدد پاسخ به اين پرسش است كه اصول و راهكارهاي تفسير قرآن براساس نيازهاي زمان كدامند؟ روش تحقيق به صورت كتابخانهاي و با رويكرد اسنادي اما تحليلي و بنيادي مبتني بر استخراج دستاوردهاي كاربردي است.