تحليل محتواي كيفي شبكه معنايي «قدرت»؛ تلاشي براي فهم الگوي «قدرت نرم» در قرآن كريم

از جمله بايسته‌هاي دين مبين اسلام در مواجهه با مسائل مستحدثه و نظريات جديد، استنطاق از قرآن كريم و طرح پرسش از اين كتاب آسماني است، اما قبل از طرح بحث به‌منظور پاسخگويي به اين سؤال كه دين مبين اسلام چه نظري در باب موضوعات جديد دارد، پرداختن به «روش تحقيق» مناسب و كارآمد براي كشف و شناسايي آيات مرتبط با آن موضوع، از اهميّت و ضرورت بيشتري برخوردار بوده و گام اساسي در پژوهش‌هاي ميان‌رشته‌اي براي تحول در حوزه علوم اسلامي است. از جمله نظريه‌هاي جديد مطرح شده در عصر اخير‌، موضوع «قدرت نرم» و مؤلفه‌ها و منابع ايجاد آن در جوامع انساني است. اگرچه اين نظريه ابتدا توسط انديشمندان غربي مطرح شده، اما اين سؤال همواره مطرح بوده كه آيا قرآن كريم نيز در اين زمينه نظريه‌اي دارد؟ و با كدام روش مي‌توان به آيات مناسب در اين زمينه دسترسي پيدا كرده؟ و در نهايت چگونه و بر اساس چه مبنايي، مي‌توان نظريه معتبر را بدون ورود به حوزه تفسير به رأي، كشف و شناسايي نمود؟ در اين مقاله تلاش شده تا در يك رويكرد ميان‌رشته‌اي و با استفاده از روش‌هاي تحقيق «معناشناسي ساختاري» و «تحليل محتواي كيفي»، در ابتدا شبكه معنايي مفهوم «قدرت» شامل واژگان همنشين و جانشين در قرآن كريم شناسايي شده، سپس با تحليل كيفي مضامين آنها و مقوله‌سازي از مضامين مستخرج از جداول تحليل محتوا، مؤلفه‌ها و اركان نظريه قدرت نرم از منظر قرآن كريم استخراج شود. بديهي است انجام اين‌گونه پژوهش‌ها، اقدامي در راستاي معرفي روش‌هاي تحقيق ميان‌رشته‌اي جهت استنطاق از اين كتاب آسماني در مواجهه با مسائل مستحدثه و جديد است.