مطالعۀ مشكلات ترجمه متون عرفاني با تأكيد بر ترجمۀ كتاب عبهرالعاشقين اثر روزبهان بقلي شيرازي

ادبيات عرفاني (ادب صوفيه) از حيث تنوع و غنا در فارسي و عربي اهميت خاص دارد و همواره ترجمۀ آن مورد توجه بسياري از مترجمان غربي بوده است. اين نوع ادبي وجوه متعدد و مهمي دارد كه شامل نظم، نثر، فلسفه، اخلاق، تاريخ، تفسير، دعا، مناجات، حديث و موسيقي است. لذا ترجمۀ آن نسبت به ساير متون سخت‌تر و داراي ريزش‌هاي بيشتري است. آنچه در اين مقاله مورد بررسي قرار گرفته است، مشكلات پديد آمده به هنگام ترجمۀ متون عرفاني در بررسي كتاب «عبهرالعاشقين» اثر روزبهان بقلي‌شيرازي است. درست است كه تعريف ترجمه برگردان متني از زبان مبدأ به زبان مقصد بدون كوچكترين افزايش يا كاهشي در صورت و معني آن متن مي باشد، ليكن اين تعريف فقط جنبۀ نظري دارد؛ زيرا هيچ پيامي را بدون تغيير در صورت و معني آن نمي‌توان از زباني به زبان ديگر منتقل كرد به‌خصوص آثار عرفاني روزبهان بقلي كه دربردارندۀ جهاني پر رمز و راز است و خيال‌انگيز. آنچه تأثير بسيار عميقي بر خوانندۀ آثار روزبهان مي گذارد، سبك اوست كه برخي مواقع ترجمۀ آن به اندازه ترجمۀ آثار امام محمد غزالي دشوار است، از آن روي كه آرايش و جمله‌بنديِ قوي‌تر و ژرف‌تري دارد.