پديد آورندگان :
شهبازين، سعيده دانشگاه يزد , عسكري ندوشن، عباس دانشگاه يزد - جمعيت‌شناسي , عباسي‌شوازي، محمدجلال دانشگاه تهران - گروه جمعيت‌شناسي
كليدواژه :
مهاجرت داخلي , الگوي سكونتي , بازتوزيع جمعيت , اثرگذاري مهاجرت , مهاجرت خالص
چكيده فارسي :
مهاجرت با ايجاد تغيير در توزيع جمعيت و الگوهاي سكونتي، روي توزيع منابع، خدمات بهداشتي و رفاهي و توسعه اقتصادي مناطق تأثير فراواني دارد و موجب تغيير در برنامه‌ريزي‌هاي منطقه‌اي و ملي مي‌شود. به منظور اثربخشي اين برنامه‌ريزي‌ها، دارا بودن دانشي عميق در مورد جريان‌هاي مهاجرتي ضروري است. مطالعه حاضر، با استفاده از داده‌هاي سرشماري 1375 تا 1395 به بررسي تأثير مهاجرت بر بازتوزيع جمعيت و تغيير الگوهاي سكونتي كشور (براساس دوره‌هاي زماني پنج‌ساله 95-1370) پرداخته است. يافته‌ها نشان مي‌دهد كه در دوره مطالعه، همواره شهرستان‌هاي مرزي (به ويژه غرب و جنوب‌شرقي كشور) بالاترين مهاجرفرستي و شهرستان‌هاي بزرگ (عمدتاً در مناطق مركزي كشور)، بالاترين مهاجرپذيري را تجربه كرده‌اند. علي‌رغم تفاوت‌هاي شهرستاني، ميزان اثربخشي مهاجرت طي دوره‌هاي 95-1385 كاهش يافته است. مسير مهاجرت‌هاي داخلي نيز پس از سه دوره مهاجرت (70-1365، 75-1370 و 85-1380) كه از سمت مناطق كم‌تراكم به سمت مناطق پرتراكم در جريان بوده است، در دوره 90-1385 جريان معكوسي را تجربه كرد و از سوي مناطق پرتراكم به سمت مناطق كم‌تراكم شكل گرفت. اما مجدداً در دوره آخر (95-1390)، با شدت بيشتري به مهاجرت از سمت مناطق كم‌تراكم به مناطق پرتراكم بازگشت. انتظار مي‌رود چنانچه از تمركزگرايي امكانات و سرمايه‌گذاري‌ها در شهرستان‌هاي بزرگ كاسته نشود و روند توسعه ناموزون كشوري ادامه پيدا كند، جريان‌هاي مهاجرتي همچنان از سوي مناطق كم‌تراكم به سمت مناطق پرتراكم استمرار يابد
چكيده لاتين :
Migration has a major impact on the distribution of resources, health services, economic development, changing the population redistribution and settlement patterns, which causes changes in regional and national planning. In order to make these plans more effective, deep knowledge of migration flows is essential. However, less studies in Iran have examined the indicators related to the impact of internal migration on population redistribution. Hence, in the present study, using census data from 1996 to 2016, the study of migration indicators and its impact on population redistribution and changing of country's patterns (by five-year period, 1991-2016) is undertaken. The findings showed that in spite of fluctuations in the internal migration flows, different regions of the country experienced different migration rates. In the studied period, the border counties, especially the western and southeastern parts, have the highest rates of out-migration rate and the largest counties, mainly in the central regions have highest rates of in-migration. During the twenty-five years of study, the migration efficiency index, along with the change in net migration rates, showed similar regional differences with net migration. Despite these differences in counties, the rate of migration effectiveness during the periods of 2006-2016 has been decreasing. The study of the flow of internal migration also showed that this flow after three periods of migration (1991-1996, 1996-2001, and 2001-2006), which flowed from the lower density areas to the densely populated areas, during the period of 2006-2001 experienced an opposite flow. and the migration flow from the densely populated areas to low-density areas was formed, but during the last five period again, the migration flows was from low-density areas to densely populated areas. Consequently, if the decentralization of the country's facilities and investments does not diminish and the irregular development of the country continues, migration flows will continue to the denely populated areas.
