مروري بر رهيافت اقتصاد محاسباتي مبتني بر عامل

مدل تعادل والراسي (از جمله مدل تعادل عمومي پوياي تصادفي) به دليل ساده سازي بيش از اندازه و فقدان توان تجربي، همواره مورد انتقاد بوده است. مهمترين مشكل اين رهيافت مدل سازي رابطه بين ساختار خرد و كلان مي باشد. اقتصاد سيستمي است پويا، تطبيقي،‌ در حال تكامل و پيچيده. بنابراين رهيافت ديگري لازم است تا بتواند رفتار اين سيستم را مدل سازي نمايد. با افزايش قدرت پردازش كامپيوترها، امكان استفاده از روشهاي محاسباتي مبتني بر عامل براي مطالعه پديده ها و فرايندهاي پيچيده اقتصادي ايجاد شد. در اين رهيافت، فروض محدود كننده و ساده كننده كه در رهيافت والراسي وجود دارد، مطرح نيست. اين رهيافت به مطالعه محاسباتي سيستم هاي پويا و پيچيده اقتصادي كه در آن، عوامل ناهمگن با يكديگر تراكنش دارند، مي پردازد. اين رهيافت تركيبي است از علوم اقتصاد تكاملي، روانشناسي شناختي و رايانه. برخلاف اقتصاد كلان متعارف، در مدل هاي كلان مبتني بر عامل مدل ها از پايين به بالا ساخته مي شوند. در طي بيش از يك دهه گذشته، اين رهيافت نقش مهمي در تحليل مسائل اقتصاد كلان و سياستگذاري ايفا نموده است. اين رهيافت، يكي از روشهاي اصلي مدل سازي اقتصاد رفتاري است. اقتصاد كلان مبتني بر عامل به علت انعطاف پذيري بالا، كاربردهاي فراواني در شاخه هاي مختلف علم اقتصاد اعم از مدل سازي بازارهاي برق، تكامل نهادها و هنجارهاي اجتماعي، اقتصاد مالي، سازماندهي صنعتي و بازار نيروي كار داشته است. در  اين پژوهش، ويژگي ها، بنيان هاي مفهومي، اجزاي مدل سازي و مزاياي و معايب اين رهيافت و برخي از كاربردهاي آن مطرح شده است