بلاغت تمثيل، در پرتو رويكردهاي مختلف بلاغي

اصطلاح «بلاغت» در ادب اسلامي و معادل آن در سنّت ادبي غرب، يعني اصطلاح «رتوريك» (Rhetoric)، تا به امروز سه مفهوم اصلي داشته است: نخستين مفهوم، دريافت ارسطويي از بلاغت است كه بيشتر آن را با خطابه و فنون و ابزار اقناع مخاطب مرتبط مي‌سازد؛ ديگر، مفهوم زيبايي‌شناختي يا ادبي است كه بلاغت را با شعر و فنون و ابزار تخييل پيوند مي‌دهد؛ و سرانجام رويكرد جديد به بلاغت كه سعي دارد دامنۀ شمول اين علم را فراتر برد؛ به گونه‌اي كه دو مفهوم پيشين را توامّان شامل شود. «تمثيل» ازجمله شگردهاي بلاغي است كه در طول تاريخ بلاغت، تمامي رويكردها به آن توجه داشته‌اند. به‌عبارت‌ديگر، ظرفيت‌هاي زيبايي‌شناختي و اقناعي تمثيل موجب شده است در آثار بلاغت‌نگاران با دريافت‌هاي مختلف از مفهوم بلاغت رو به رو شويم. هدف از اين پژوهش، بازخواني تعاريف و ديدگاه‌هاي مختلف بلاغت‌نگاران درمورد تمثيل و تبيين قدرت بلاغي آن در پرتو رويكردهاي گوناگون به بلاغت است.