فرآيند شكست هيدروليكي خاكر‌يزهاي غير چسبنده‌ي حفاظتي ساحلي در اثر جريان روگذر

شكست خاك­ريزهايي كه براي حفاظت از سيل در اطراف شبكه‌هاي آبياري و زهكشي احداث مي‌شوند، بر اثر عبور جريان سيل از روي آن­ها مي‌تواند خسارات مالي، جاني و زيست‌محيطي را به همراه داشته باشد. بنابراين ضروري است فرآيند شكست و عوامل مؤثر بر آن مطالعه شود. از اين رو در اين تحقيق از چهار نمونه خاك غيرچسبنده با اندازه متوسط 44/0، 7/0، 7/1 و 4/2 ميلي‌متر براي احداث خاكريز استفاده گرديد. مشخصات هندسي خاك­ريز شامل طول كف 35/1 متر، ارتفاع 25/0 متر، طول تاج 1/0 متر، شيب بدنه 5/1:2 و عرض 35/0 متر است. دبي ورودي به فلوم فرعي ثابت و برابر با 4/1 ليتر بر ثانيه در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد در نمونه‌هاي خاك با اندازه‌ي متوسط 44/0 و 7/0 ميلي­متر تغييرات عرضي شكاف ايجاد شده به­صورت پلكاني بوده و در نمونه‌هاي با اندازه متوسط 7/1 و 4/2 ميلي‌متر از ابتدا فرسايش عرضي شديد‌تر است. از طرفي ميزان دبي عبوري از شكاف به دليل تغييرات غير يكنواخت تراز سطح آب پشت خاك­ريز به­صورت نوساني تغيير نموده و زماني كه دبي عبوري از شكاف به حداكثر مقدار خود برسد، زمان شكست تعريف مي‌گردد. نتايج نشان داد با افزايش اندازه متوسط ذرات از 44/0 به 7/1 ميلي­متر مقدار حداكثر دبي خروجي 12 درصد افزايش مي‌يابد و در نمونه‌هاي 3 و 4 علي­رغم افزايش اندازه متوسط ذرات از 7/1 به 4/2 ميلي­متر، مقدار حداكثر دبي شكاف تقريباً برابر است. به­طور كلي با افزايش اندازه متوسط ذرات و زاويه اصطكاك داخلي نمونه‌ها، زمان شكست كاهش مي­يابد و دبي حداكثر عبوري از شكاف تغيير چنداني نمي­كند. علاوه بر اين پارامترهاي بي‌بعد حاكم بر تحقيق استخراج گرديد و به تفصيل مورد بحث قرار گرفت.