بررسي اثرات تغييراقليم بر بخش كشاورزي دشت هشتگرد با تاكيد بر عدم قطعيت مدل‎هاي AOGCM گزارش ارزيابي پنجم IPCC

امروزه تغييراقليم در مديريت منابع آب، يكي از چالش‎هاي اصلي مي‎باشد.اين مطالعه با هدف شبيه­سازي عملكرد بخش كشاورزي دشت هشتگرد، تحت تأثير عدم قطعيت تغييراقليم در دوره آتي (20492020 ميلادي) انجام گرفته است. بدين منظور از خروجي‎هاي 19 مدل AOGCMs، تحت چهار سناريوي انتشار RCP2.6، RCP4.5، RCP6.0 و RCP8.5 استفاده شد. به­منظور كمي­سازي عدم قطعيت، در تخمين تغييرات دما و بارندگي، تحت تأثير تغييراقليم، خروجي‎هاي 19 مدل AOGCMs به روش مقايسه ميانگين دما و بارش (MOTP) وزن‎دهي شدند. براي بررسي اثرات تغييراقليم بر توليد پتانسيل، طول دوره رشد، نياز آب آبياري و بهره‎وري آب پتانسيل، چهار محصول غالب (گندم، جو، ذرت و يونجه) دشت هشتگرد، از رويكرد AEZ استفاده گرديد.پردازش سناريوهاي اقليمي نشان داد درجه حرارت سالانه به طور متوسط در دوره آتي تحت سناريوهاي RCP2.6، RCP4.5، RCP6.0 و RCP8.5 به­ترتيب 34/1، 69/1، 52/1 و 81/1 درجه سلسيوس نسبت به دوره پايه افزايش مي‎يابد. نتايج حاكي از عدم روند منظم صعودي يا نزولي در تغييرات ماهانه بارندگي است. هم­چنين نتايج نشان داد طول دوره رشد و توليد پتانسيل محصولات كشاورزي در اثر تغييراقليم در دوره آتي كاهش خواهد يافت كه حداكثر كاهش طول دوره رشد براي گندم، جو، ذرت و يونجه به­ترتيب 14، 12، 19و 12 روز و حداكثر كاهش در توليد گندم، جو، ذرت و يونجه به­ترتيب 2/10، 1/12، 15 و 1/8 درصد مي‎باشد. نياز آب آبياري محصولات مورد مطالعه نيز، تحت تأثير تغييراقليم افزايش خواهد يافت. حداكثر افزايش نياز آب آبياري تحت تأثير تغييراقليم، براي گندم، جو، ذرت و يونجه به ترتيب 16، 21/17، 26 و 20 درصد مي‎باشد. همچنين كاهش توليد محصول پتانسيل و افزايش نياز آب آبياري در اثر تغيير اقليم، موجب كاهش بهره­وري آب پتانسيل خواهد شد. حداكثر كاهش بهره‎وري آب، براي گندم، جو، ذرت و يونجه به­ترتيب 5/26، 35، 5/38 و 9/30 درصد مي­باشد.