بررسي تأثير تغيير اقليم بر جريان رودخانه با استفاده از مدل بارشروانابIHACRES (مطالعه موردي: حوضه محمدآباد در استان گلستان)

يكي از روش­هاي بررسي عكس­العمل حوضه­­هاي آبخيز به بارش­هاي محتمل، فرسايش و رسوبگذاري در مخازن استفاده از مدل‌هاي هيدرولوژيكي به عنوان ابزاري كارآمد براي شبيه­سازي فرآيندهاي هيدرولوژيكي مي‌باشد. تغييرات اقليمي نيز در سال­هاي اخير باعث دگرگوني وضعيت منابع آبي جهان و به تبع آن تغيير بر رواناب رودخانه­ها، محيط­زيست، آب شرب و كشاورزي شده است. از اين­رو در اين تحقيق تأثير پديده تغيير اقليم بر رواناب سطحي حوضه آبريز محمدآباد استان گلستان در دوره 20402011 ميلادي مورد بررسي قرار گرفته است. به اين منظور ابتدا مدل بارشروانابIHACRESبراي منطقه مورد مطالعه در دوره مشاهداتي (20101982) واسنجي گرديد؛ سپس بر اساس نتايج مدلHadCM3تحت سناريوهايA1B، A2 و B1، مقادير دما و بارش براي دوره آتي 20402011 با استفاده از مدلLAESWG ريزمقياس شده و به منظور شبيه­سازي رواناب حوضه به مدل  IHACRESمعرفي گرديد. در تعيين ارزيابي مدل IHACRES از معيارهاي عملكرد، شامل ضريب نش (NS)،ضريب تعيين (R2) و معيارهاي خطاي Bias و RMSE استفاده شد. نتايج نشان داد كه مقادير اين معيارها توسط مدل در دوره واسنجي به ترتيب0/50، 0/50، 0/12 و 0/85 و در دوره صحت سنجي  0/49، 0/46، 0/11 و 0/95 مي­­باشد. در نهايت نتايج حاصل از پيش­بيني رواناب در دوره­هاي اقليمي آتي نشان مي­دهد كه مجموع متوسط تغييرات رواناب سالانه درازمدت در دوره 20402011 به ميزان 72/1 مترمكعب بر ثانيه در سناريوي A1B ، 86/4 متر مكعب بر ثانيه در سناريوي A2 و 25/0 متر مكعب بر ثانيه در سناريوي B1 نسبت به دوره 20101982 كاهش خواهد يافت.