عنوان مقاله :
رويارويي گفتمان سنتگرايي و تجددخواهي در ساحت فقه اسلامي (نگاهي تاريخي به نخستين تلاشها براي تقنين فقه اسلامي و نتايجِ حاصل از آن)
پديد آورندگان :
محمودي ، جلال دانشگاه تهران
كليدواژه :
گفتمان سنّتگرايي , گفتمان تجددخواهي , فقه , تقنين فقه اسلامي , فقه مقارن
چكيده فارسي :
برآمدن انديشه تجددخواهي در جهان اسلام، چالشهاي بسياري در حوزههاي مختلف در پي داشت. يكي از مهمترين و بنياديترين حوزهها، «ساحت فقه» بود. برخي سخن از كاربستِ قوانين وضعي و وارداتي راندند و در مقابل تعدادي ديگر به پشتوانه تجربه زيسته مسلمانان طي قرنهاي متمادي بر مبناي احكام فقهي، مقابل اين سخن ايستادند. نخبگان مسلمان، چاره را در «تقنين فقه اسلامي» ديدند؛ راهحلي كه هم بقاي شخصيّت اسلامي جامعه مسلمانان را تضمين كرد و هم منتهي به «توسعه رويكرد مقارنهاي» در مطالعه فقه شد كه اين هر دو در مجله الأحكام العدليه عثماني بروز و ظهور يافت. پژوهش پيشِ رو تلاش ميكند با رويكرد تاريخي و تكيه بر منابع مكتوب در دوران مدرن، نخستين تلاشهاي ملل مسلمان امپراتوري عثماني را در راستاي تقنين فقه اسلامي و هموار شدن مسير براي توسعه فقه مقارن، واكاوي نمايد.