تأثير همرنگيِ اجتماعي بر تصميم‌گيري در موقعيت ريسك و عدم‌قطعيت دانشجويان

مقدمه: مطالعات در راستاي اثرگذاري اجتماعي بر تصميم‌گيري و خطاها و سوگيري‌هاي‌شناختيِ درگير در آن بسيار ناچيز است. نقش اجتماع، گروه همسالان، و آگاهي از انتخاب‌اكثريت در اينترنت، به‌ندرت مورد‌ بررسي قرار گرفته است. آيا آگاهي از كم‌و‌كيف تصميم‌گيريِ اكثريت افراد باعث تغيير پاسخ شركت‌كننده‌ها مي‌شود؟ چنين تغييري همراستا با پاسخ جمع است ياعكس آن است؟ روش: نمونه پژوهش شامل‌‌180 دانشجوي دانشگاه شهيدبهشتي بود كه با روش نمونه‌گيري دردسترس انتخاب شدند. اثرِ گروه از مقايسه‌ تغييرِ انتخابِ شركت‌كننده‌ها در اجراي مجدد تكليفِ تصميم‌گيريِ اقتصادي بعد از آگاهي از انتخاب اكثريت پيشين بدست آمد. گرچه فرد مختار بود كه پاسخش را تغيير ندهد. عدم ‌برقراري شرط توزيع نرمال تحليل ‌داده‌ها به روش‌هاي ناپارامتريك را پيش روي گذاشت و از آزمون‌هاي خي‌دو، ويلكاكسون، Uمن‌ويتني و غيره استفاده شد. يافته‌ها: اثرگروه تصميم‌گيري را به‌شكل معنادار تغيير داد (بيشتر درجهتِ تصميم‌گيري غيرعُقلايي اقتصادي). به‌طور متوسط افراد در بخش همرنگي‌اجتماعي افزايشي پاسخ‌هاي4 مسأله و براي همرنگي‌اجتماعب كاهشي 3مسأله را تغيير دادند (تغيير معنادار 7مسأله از 31 مسأله). شركت‌كنند‌ها دركل 23درصد از سوالات را به‌صِرف مشاهده‌‎ي يك علامت (در رايانه، بدون مشاهده يا حضور حتي‌يك نفراز جمعيتِ اثرگذار) درجهت همرنگي آنها را تغيير دادند (p 0.05). خانم‌ها گرايش شديدتري به همرنگي نشان دادند و دركل احتمالِ همرنگ شدن در مسأله‌هاي مربوط به ”ريسك‌گريزي“ و ”ابهام‌گريزي“ بيشتر موجود بود (p 0.05). نتيجه‌گيري: براساس يافته‌هاي اين پژوهش همرنگيِ اجتماعي در تغيير سوگيري‌هاي تصميم‌گيري اقتصادي اثرگذار و البته به شكل معناداري در افزايش آنها قوي‌تر بود. سوگيري‌هاي تصميم‌گيري (در اين مورداقتصادي) در سطوح گوناگوني از گروه، جمع و همسالان به اشكال گوناگون تاثير مي‌پذيرد.