عنوان مقاله :
نقدي بر موادي براي مطالعة گويش بختياري
عنوان به زبان ديگر :
A Critical Analysis of “Materials for Study of Bakhtiyâri Dialect”
پديد آورندگان :
حسيني ماتك، الهه دانشگاه تربيت مدرس، تهران
كليدواژه :
بختياري , تحولات زبان , تكيه , واج‌نويسي
چكيده فارسي :
موادي براي بررسي گويش بختياري ترجمة جلد سوم از پژوهش ژوكوفسكي است با عنوان موادي براي بررسي گويش‌هاي ايراني. ژوكوفسكي از سال 1883 تا 1886 م. در ايران اقامت داشته و نمونه‌هايي از گويش‌هاي ايراني از جمله بختياري را در اين مجموعه گرد آورده است. در اين كتاب، 42 شعر به گويش بختياري واج‌نويسي و ترجمه شده است. اين جلد از كار ژوكوفسكي، اساس كار مريم شفقي و سيدمهدي دادرس قرار گرفته و آنان خود را در بخشي از كتاب مؤلف ناميده‌اند. يكي از اين دو محقق، خود گويشور بختياري است و بر اساس اطلاعات خود از گويش بختياري امروز، واج‌نويسي و تكيه‌گذاري اشعار بختياري را تصحيح كرده و اشعار را بدون توجه به ترجمة ژوكوفسكي به فارسي برگردانده است. در اين مقاله، شيوة كار شفقي و دادرس در واج‌نويسي، تكيه‌گذاري و ترجمة اين اشعار بررسي و نقد شده است. مطالعة گويش بختياري در 131 سال پيش و مقايسة آن با بختياري امروز، بررسي درزماني محسوب مي‌شود و نمي‌توان واج‌نويسي و تكيه‌گذاري اشعار را بر اساس اطلاعات امروزي تغيير داد. ناآشنايي محققان با مسائل زبان‌شناختي و تحولات زبان موجب شده است كه اين كتاب «موادي براي بررسي گويش بختياري» فراهم نكند.
چكيده لاتين :
Materials for Study of Bakhtiyâri Dialect is a translation of Zhukovski’s research study entitled Materials for Study of Iranian Dialects. He lived in Iran from 1883 to 1886 and collected samples from Iranian dialects including Bakhtiyâri. In this collection, he has transcribed 42 Bakhtiyâri poems and translated them into Russian. Zhukovski’s work has been used as the point of departure by “Maryam Shafaghi” and “Sayyed Mahdi Dâdras” one of whom is native Bakhtiyâri speaker and has attempted to correct phonemic transcription and stress placement of Zhukovski and translated it into Bakhtiyâri regardless of its translation. In the current study, the researcher has reviewed and criticized Shafaghi and Dâdras’ transcription, translation and stress placement. Studying Bakhtiyâri dialect over the past 130 years and comparing it to the contemporary Bakhtiyâri is diachronic in nature and one shouldn’t, therefore, change transcription and stress placement with reference to information from contemporary Bakhtiyâri.
