ويژگي‌هاي شرق‌شناسانه نگاه لرد كرزن به ايران

بررسي متن‌هاي‌تاريخي نشان مي‌دهد‌ كه‌ در‌ دوران جديد، اشتياق دولت‌هاي اروپايي به شناخت‌ شرق‌ ازجمله ايران افزايش يافته و هركدام از آن‌ دولت‌ها‌ به شيوه‌هاي مختلف به دنبال رسيدن به‌ اين‌ هدف‌ بسيار پر ارزش بودند. آثار و منابع مكتوب از جمله سفرنامه‌ها در اين زمان، مهم‌ترين ابزار شناخت اين دولت‌ها ازجمله انگلستان بود. بر همين اساس، كتاب‌ها و سفرنامه‌هاي متعددي در زمينه‌ي ممالك مشرق زمين به نگارش درآمد. يكي از مهم‌ترين اين آثار مربوط به نوشته‌هاي لرد كرزن از جمله سفرنامه «ايران و قضيه ايران» است. جايگاه كرزن به دليل كسب مناصب مهم در دولت بريتانيا كه تا سمت وزير امور خارجه اين كشور نيز پيش رفت و هم‌چنين به دليل تلاش وي براي اخذ امتيازات استعماري از ايران ازجمله انعقاد قرارداد 1907 و 1919، از اهميت بالايي برخوردار است. سؤال اساسي تحقيق اين است كه با مبنا قرار دادن نظريه شرق‌شناسي ادوارد سعيد، نگاه لرد كرزن نسبت به ايران بر چه شاخصه‌هايي استوار است؟ فرضيه تحقيق بيانگر اين امر است كه فرادستانه بودن، ديگرسازي براساس مفاهيم ذات‌گرايانه، نگاه كل‌نگر و تعميم دهنده، از شاخصه‌هاي حاكم بر ديدگاه لرد كرزن درباره ايران است.