نقش مجسمه‌هاي شهري در شكل‌گيري هويت منظر فرهنگي شهر تهران

يكي از كاركردهاي اصلي مجسمه‌هاي شهري در ايران با توجه به پشتوانه فرهنگي غني آن، ارتقاي كيفيت بصري و انتقال مفاهيم هويتي به منظر شهر است كه مي‌تواند در شكل‌گيري و همسو بودن با هويت معنايي موجود، نقش عمده‌ايي عهده‌دار باشد. اكنون اين مسأله مطرح مي‌شود كه مجسمه‌هاي شهري تهران به‌عنوان يك عنصر كالبدي و بصري از ابتداي حضورشان در انتقال مفاهيم هويتي به منظر فرهنگي شهر چه جايگاهي داشته‌اند؟ و چگونه در جهت ايجاد «هويت مكان» ايفاي نقش كرده‌اند؟ اين تحقيق به‌صورت كيفي و روش توصيفي ـ تحليلي به مطالعه پيشينه و دلايل پيدايش مجسمه‌ها در شكل‌گيري مفهوم هويت منظر فرهنگي شهر تهران پرداخته است. نتايج پژوهش بيانگر آن است كه مجسمه‌هاي شهري تهران از زمان پيدايش تا امروز روندي متغير در بازنمود هويت‌بخشي به منظر شهر داشته‌اند. به‌طوري‌كه مجسمه‌هاي دوره پهلوي و بالاخص دوره انقلاب اسلامي (دهه 60 و 70)، از طريق ويژگي‌هايي چون «زمينه‌گرايي» و «محتواگرايي» در هر دوره به ترتيب نوعي «هويت اسطوره‌اي/ اقتدارگونه» و «هويت ارزشي» را از طريق بازنمود محتواي زمينه‌اي (فرهنگي، اجتماعي، سياسي) و معنايي به منظر فرهنگي شهر منتقل كرده‌اند، درحالي‌كه اين نقش عمدتاً در دهه 80 كمرنگ‌تر شده است.