امكان يا امتناع مصالحه در فرهنگ سياسي و گفتمان هاي رسمي جمهوري اسلامي ايران

The Political discourses in the Islamic Republic of Iran and the Possibility and impossibility of reconciliation between them

سازش و مصالحه در فرهنگ سياسي ما داراي بار منفي بوده و به همين دليل به هرگونه نداي سازش و مصالحه انگ و بر چسب خيانت زده مي شود. واقعيت آن است كه جامعه ما در حال حاضر در شرايط مصالحه و آشتي بسر نمي برد و برداشت نادرست از اين مفهوم، امكان هرگونه مصالحه را از جامعه سلب مي كند. بايد توجه داشت كه مصالحه سياسي به عنوان يك كنشگري سياسي به معني انفعال و وادادگي نيست. با توجه به اينكه مصالحه سياسي نافي هويت هاي سياسي نيست، لذا گروه ها و جريان هاي مختلف سياسي با تاكيد بر مصالحه سياسي مي توانند ضمن حفظ اصول و ارزش هاي خود به تعامل و تفاهم برسند. در ارتباط با اين موضوع كه مصالحه سياسي چه نسبتي با گفتمان هاي مسلط در جمهوري اسلامي ايران دارد، در اين مقاله ابتدا شكل گيري مهمترين گفتمان ها و چگونگي هژمونيك شدن آنها بررسي شده و در مرحله بعد، نسبت مصالحه سياسي با هريك از اين گفتمان ها مورد سنجش قرار گرفته است. پرسش اصلي مقاله اين است كه: آيا در شرايط موجود امكان مصالحه ميان گفتمان هاي سياسي در جمهوري اسلامي ايران وجود دارد؟ با توجه به اين سوال، فرضيه اصلي پزوهش بر اين پايه استوار است كه: هرچند هژمونيك شدن گفتمان ها به واسطه فرآيند ضديت (Antagonism)، امكان مصالحه ميان گفتمان هاي سياسي را غير ممكن مي سازد، اما گفتمان ها به واسطه رويكرد آگونيسم(Agonism)، مي توانند به مصالحه نسبي برسند. در آگونيسم ما با رابطه دوست- دشمني طرف نيستيم، بلكه شاهد رابطه ي رقابت آميزي هستيم كه در آن مشروعيت مخالفان به رسميت شناخته مي شود. در جستجو براي نظريه اي كه بتواند روش تحليل مناسبي را براي اين مقاله فراهم آورد، نظريه هاي معطوف به گفتمان به ويژه خوانشي كه ارنست لاكلا و شنتال موفه از تحليل گفتمان ارائه مي دهند، انتخاب شده است.

n Iranian culture, reconciliation have negative connotations and hence any compromising voice and effort receive some kind of betrayal label. The fact is that our society is not currently in a state of reconciliation, and the misunderstanding of this concept deprives the society of any compromise. It should be noted that political reconciliation as a political act does not mean passivity and submission. Since political reconciliation does not deny political identities, different political parties and streams, while maintaining their principles and values, can reach an understanding with an emphasis on political reconciliation. Regarding the relationship between political reconciliation with dominant discourses in the Islamic Republic of Iran, this article first studies the formation of the most important discourses and how they have become hegemonic, and in the next stage, the relationship of political reconciliation with each of these discourses have been assessed. The main question of this article is: Is there a possibility of compromise between political discourses in the Islamic Republic of Iran in the present circumstances? Regarding this question, the main hypothesis of the research is based on the fact that: although the hegemony of discourses through the process of antagonism makes it impossible to reconcile political discourses, however, discourses can reach a relative reconciliation through the Agonism approach. In Agonism, we are not dealing with “friend- hostile” relationship, but we see a competitive relationship which recognizes the legitimacy of the opposition. In search of a theory that can provide an appropriate analysis method for this article, discourse-oriented theories, in particular the readings by Ernst Loclau and Chantal Mouffe from discourse analysis, have been selected.