نقش جشنواره‌هاي فيلم در سياستگذاري فرهنگي تحليل محتواي كيفي جشنواره‌‌ تلويزيوني جام‌ جم و جوايز گلدن‌گلوب

Role of Film Festivals in Cultural Policy The content analysis of Golden Globes Awards and Jam-e Jam Television Festival Ceremonies

خاستگاه جشنواره‌هاي فيلم غرب است اما با گسترش فرهنگ غرب اين نوع جشنواره به پديده‌اي جهاني بدل شده است. «مطالعات جشنواره‌هاي فيلم» حوزه‌اي ميان‌رشته‌اي و جديد است. اين مقاله از منظر سياستگذاري فرهنگي به جشنواره‌هاي تلويزيوني در ايران توجه مي‌كند. رويكرد اين مقاله به سياستگذاري فرهنگي از منظري خرد و معطوف به «سياستگذاري رويداد» است؛ بدين معنا كه به جاي اهداف و محتواها، بر شكل برگزاري جشنواره‌ تأكيد مي‌شود. شكل برگزاري جشنواره‌هاي تلويزيوني برگرفته از نمونه‌هاي غربي است، لذا اين مقاله با نگاهي تطبيقي به تحليل مراسم اختتاميه دو جشنواره تلويزيوني جام‌جم و گلدن‌‌گلوب مي‌پردازد. اين مقاله از روش تحليل محتواي كيفي بهره مي‌برد. بخشي از يافته-ها نشان مي‌دهد در حالي كه در اختتاميه جام‌ جم بيش از همه مقامات سياسي و مديران اداري جشنواره بازنمايي و برجسته مي‌شوند، در گلدن-گلوب اثري از حضور مقامات سياسي ديده نمي‌شوند و مقامات جشنواره نيز تمايل چنداني به حضور در جلو دوربين‌‌ها ندارند. در پيوند با گفتمان تلويزيون كه از يك سو مبتني بر سرگرمي و از سوي ديگر متكي به «حال» و رويدادهاي جاري جامعه است، مراسم گلدن‌گلوب نيز ضمن حفظ رويكرد سرگرمي به رويدادهاي اصلي جامعه آمريكا واكنش نشان مي‌دهد. اين در حالي است كه جام‌جم نه از رويكرد سرگرمي بهره چنداني مي‌برد و نه به رويدادهاي جاري جامعه توجه چنداني دارد. مي‌توان مدعي شد عليرغم استانداردهاي يكساني كه براي برگزاري جشنواره‌هاي فيلم وجود دارد گلدن‌گلوب بازتابي از ساختار تجاري صنعت فيلم و تلويزيون در آمريكا و جشنواره جام‌ جم بازتابي از‌ ساختار دولتي و انحصاري صنعت تلويزيون در ايران است

Although the West is the cradle of film festival, now in favor of the West hegemony, film festival is a global phenomenon. Many film and television festivals held in Iran too. This article considers the Festivals through cultural policy lens. Our approach to cultural policy is micro and pay attention to ‘event policy’. It means this article focus on the form of television festivals Most of film festivals around the world imitate western festivals in form, although the context influences the form obviously too. Through a qualitative content analysis, this article compares Jam-e Jam Festival, as the most important television festival in Iran, with Golden Globes Awards. The results show as the Golden Globes reflects the commercial structure of the US film and television industry, Jam-e Jam is the reflection of the monopolistic television industry in Iran. While Golden Globes represents celebrities, Jam e Jam pays attention to political officials mostly.