تحليل جامعه‌شناختي خودمداري ايرانيان (براساس داده‌هاي مطالعه تجربي در شهر تهران)

Sociological Analysis of Iranian's Egocentricity (Based on an Empirical Study in Tehran)

خودمداري را خصلتي تاريخي در روانشناسي جمعي ايرانيان دانسته‌اند، اما به عقيده نظريه‌پرداز اين نظريه، اين خصلت هم‌اكنون نيز در جامعه ايران وجود دارد و آثار نامطلوب خويش را همچنان به دنبال خواهد داشت. بجاست كه در عين نظريه‌پردازي و تحليل تاريخي، با شيوه‌هاي متداول علمي در پي يافتن عوامل موثر بر ايجاد و تداوم اين ويژگي در جامعه ايراني كه بسياري از ناكامي‌هاي تاريخي و معاصر ايرانيان را مي‌توان منتسب به آن دانست، باشيم. سئوال اصلي اين نوشتار اين است: عوامل موثر بر خودمداري ايرانيان چيست؟ براي پاسخ به اين پرسش، سعي شده است با تحليل ثانويه داده‌هاي يك پيمايش معتبر كه در شهر تهران انجام شده است، مدل نظريه‌اي بر اساس شاخص‌هاي مورد استفاده در آن پيمايش، طراحي و آزمون كنيم. حجم نمونه اين پيمايش تعداد 1256 نفر بوده كه با روش نظاممند انتخاب شده‌اند. نتايج نشان مي‌دهد كه ميزان خودمداري بيش از 15 درصد پاسخگويان خيلي‌كم و كم، بيش از 44 درصد متوسط و بيش از 40 درصد زياد و خيلي‌زياد بوده است. همچنين ضريب همبستگي چندگانه مساوي 446/0M.R= است، ضريب تعيين مساوي 119/0= 2R است و ضريب تعيين تعديل‌شده برابر 196/0 است و بيانگر اين مطلب است كه در حدود 20 درصد از واريانس و تغييرات خودمداري توسط متغيرهاي موجود در معادله تبيين مي‌شود. متغير تقديرگرايي با دارا بودن اثر كل به اندازه (276/0) در تبيين واريانس متغير خودمداري از بيشترين قدرت برخوردار است. بعد از اين متغير، بيگانگي اجتماعي و سپس احساس بي‌قدرتي در مراتب بعدي قرار دارند كه هر سه اين متغيرها رابطه مثبتي با متغير خودمداري دارند. بدين معني كه هرچه بر ميزان هريك از سه متغير فوق افزوده شود، ميزان خودمداري افراد نيز افزايش مي‌يابد

Egocentricity is known as a historical feature in Iranian's collective psychology, but according to the theorist of this theory, such a feature exists in Iranian's community, even nowadays and its negative consequences are still unavoidable. Therefore, it makes sense to search for current scientific methods in order to find effective factors in creating and existence of such a phenomenon as well as theorizing and evaluating its historical effects; because most of the contemporary historic failures in Iran can be related to this issue. Hence the main question of this research would be: What are effective factors in Iranians' Egocentricity? In order to answer this question, we have tried to get to a valid evaluation through the secondary analysis of data gathered in Tehran, and design and test a rhetoric model based on applied indexes in mentioned evaluation. The study population in this research has been1256 people who were chosen systematically. Results show that the Egocentricity in more than 15% of the interviewees has been too little or a little; more than 44% in average; and more than 40% too much or more. Also, the multiple correlation rates equaled 0.446, T square as 0.119, and justified rate as 0.196. It shows that about 20% of the Egocentricity variance is determined by current variables. The fatalism variable shows the highest effective rate as 0.276 and social alienating and powerlessness follow that respectively. All three mentioned variables (independent) have a positive significance in Egocentricity (dependent). It means that increasing each of the mentioned three variables will increase the level of Egocentricity in people.