عنوان مقاله :
انديشه‌شناسي سياسي نظريۀ سرمايه انساني و استخراج دلالت‌هاي سياستي آن در حوزۀ آموزش عالي
عنوان به زبان ديگر :
Political Ideonomy of Human Capital Theory and Extracting its Policy Implications in Higher Education
پديد آورندگان :
حبيبي، الهام پژوهشكدۀ مطالعات فرهنگي و اجتماعي، تهران , منوچهري، عباس دانشگاه تربيت مدرس - دانشكده علوم انساني، تهران , ميرعمادي، طاهره سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران، تهران , مهدي، رضا پژوهشكدۀ مطالعات فرهنگي و اجتماعي، تهران
كليدواژه :
توسعه , مطلوبيت‌گرايي , نظريۀ روايت دلالتي , روش‌شناسي دلالت پژوهي
چكيده فارسي :
نظريۀ سرمايۀ انساني نقش مهمي را در ورود و اثرگذاري نظام آموزش عالي در روند توسعه برعهده دارد. هدف از اين مقاله، انديشه شناسي سياسي نظريۀ توسعه‌اي سرمايۀ انساني و استخراج دلالت‌هاي سياستي آن در حوزۀ آموزش عالي است؛ بر اين اساس، از روايت دلالتي به عنوان چارچوب مفهومي و روش‌شناسي دلالت‌پژوهي استفاده شده است. يافته‌هاي اين مقاله نشان مي‌دهد نظريۀ سرمايۀ انساني با تكيه بر مقومات و دلالت‌هاي انديشۀ سياسي مطلوبيت‌گرايي، مباني نظري و هنجاري رويكرد اقتصادي و بازارمحور در حوزۀ نظام آموزش عالي را فراهم كرده و با تأكيد بيش از اندازه بر بُعد اقتصادي آموزش و اولويت دهي به اهداف اقتصادي، بسياري ديگر از اهداف و كاركردهاي غير اقتصادي و في نفسه ارزشمند نظام آموزش عالي را مورد غفلت و كم توجهي قرار داده است. طبق نتايج به‌دست آمده، نظام آموزش عالي مبتني بر تئوري سرمايۀ انساني، با انعكاس نگاه تقليل‌گرا و محدوديت‌هاي حاكم بر مطلوبيت‌گرايي در تكيه بر انگارۀ انسان اقتصادي، بي تفاوتي نسبت به مسئلۀ توزيع، تفاوت‌هاي ميان فردي و فراموش كردن ساير ملاحظات ناوابسته به مطلوبيت، از كفايت نظري لازم براي ارائۀ تصويري همه جانبه و جامع از نقش و جايگاه نظام آموزش عالي در توسعه برخوردار نيست.
چكيده لاتين :
The human capital theory has played an important role in the introduction and effectiveness of higher education in the development process. The purpose of this article is to study the human capital theory from the viewpoint of political thought and extract its policy implications in the realm of higher education; accordingly, the implicative narrative theory has been used as a conceptual framework and implication research as a methodology. The findings of this paper suggest that the human capital theory based upon utilitarianism provides theoretical and normative bases of an economic approach and market model in higher education. With an overemphasis on the economic dimension of education and giving priority to economic goals, the human capital theory has ignored many other non-economic and intrinsically important functions and goals of the higher education system. This allows the conclusion that the application of human capital theory in higher education suffers from the same reductionist view and shortcomings of utilitarianism, and does not have sufficient theoretical efficacy to offer a comprehensive and multi-dimensional image of the higher education system in the development process.
