ارزيابي كيفيت عملكرد تيم سلامت در زمينه مراقبت هاي پيش از بارداري، حين بارداري و پس از زايمان با استفاده از آزمون باليني ساختاردار عيني

Objective Structured Clinical Evaluation for assessment of the quality of practice of health practitioners during preconception, prenatal and postnatal cares

سابقه و هدف: طبق بيانيه سازمان جهاني بهداشت كليد پيشگيري از مرگ و مير مادران مراقبت‌هاي بهداشتي با كيفيت است. اولين گام در ارتقاي كيفيت مراقبت‌ها، ارزيابي كيفيت ارائه اين خدمات مي‌باشد. اين مطالعه با هدف ارزيابي كيفيت عمل‌كرد تيم سلامت در ارتباط با مراقبت‌هاي پيش از بارداري، دوران بارداري و پس از زايمان طراحي و انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مقطعي 105 پزشك و ماماي تيم سلامت كه در مراكز بهداشتي تحت پوشش مركز بهداشت شماره سه مشهد شاغل بودند، به روش سرشماري وارد شدند. ابزار جمع‌آوري اطلاعات پرسش‌نامه مشخصات فردي و سه آزمون باليني ساختاردار عيني در زمينه مراقبت‌هاي پيش از بارداري، دوران بارداري و پس از زايمان بودند. مشاركت‌كنندگان پس از تكميل پرسش‌نامه مشخصات فردي ايستگاه‌هاي طراحي شده آزمون باليني ساختاردار عيني را كه براي مراجعين فرضي طراحي شده بود، به ترتيب گذراندند. يافته‌ها: بهترين عمل‌كرد تيم سلامت در حيطه مراقبت‌هاي پيش از بارداري (1/98 درصد عمل‌كرد خوب) و ضعيف‌ترين عمل‌كرد در حيطه مراقبت‌هاي پس از زايمان (52/49 درصد عمل‌كرد خوب) مشاهد شد. در حيطه مراقبت‌هاي پيش از بارداري اخذ شرح حال (100 درصد) و ايمن‌سازي (7/65 درصد)، در حيطه مراقبت‌هاي دوران بارداري اخذ شرح حال (100 درصد) و تجويز صحيح مكمل‌ها (76/24 درصد)، در حيطه مراقبت‌هاي پس از زايمان نيز ارزيابي مادر پس از زايمان (09/98 درصد) و ارائه توصيه‌هاي لازم (57 درصد)، به ترتيب بهترين و ضعيف‌ترين كيفيت عمل‌كرد توسط تيم سلامت ارائه شد. بين سن (04/0=P) و سابقه كار (006/0=P) با نمره كيفيت مراقبت‌هاي پيش از بارداري، بين مدرك تحصيلي و كيفيت ارائه مراقبت دوران بارداري (02/0=P) ارتباط آماري معني‌دار مشاهده شد. نتيجه‌گيري: نتايج كلي نشان داد كه كيفيت عمل‌كرد تيم سلامت در ارائه مراقبت‌هاي پس از زايمان مطلوب نمي‌باشد. از آن‌جايي كه مراقبت مناسب در دوران نقاهت پس از زايمان نقش مهمي در كاهش مرگ و مير مادر و نوزاد دارد؛ پيشنهاد مي‌شود كه مراقبين بهداشتي با شركت منظم در دوره‌هاي بازآموزي مرتبط بر مهارت و تجربه خود بي‌افزايند

Introduction: According to the World Health Organization statement the key to prevent maternal mortality is high quality health care. Assessment the quality of maternal care is the first step to improve the caring practice. This study was aimed to assess the quality of preconception, prenatal and postnatal care by health practitioners, using objective structured clinical evaluation (OSCE) tests. Material and Methods: 105 physicians and midwives, who were members of health center number three in Mashhad (IRAN), were entered this cross-sectional study by census method. Data gathering tools included: demographic questionnaire and three Objective Structured Clinical Evaluation (OSCE) tests for preconception, prenatal and postnatal cares. All participants filled out the demographic data questionnaire and then passed the stations of Objective Structured Clinical Evaluation tests, which were designed for imaginary clients. Results: Data showed that the best practice performed during the preconception (98.1%) and the weakest during the postnatal cares (49.52%). In the subject of prenatal care, recording the medical history (100%) and immunization (65.7%), in the subject of prenatal care, recording the medical history (100%) and supplement prescription (24.76%) and in the subject of postnatal care, the evaluation of parturient mother (98.09%) and providing health advice (57%), obtained the highest and lowest scores, respectively. There were significant differences between age (P=0.04) and working experience (P=0.006) with quality of preconception care, and between the educational degree with quality of prenatal care. Conclusion: Our study showed that the quality of care during postnatal has been weak and unsatisfactory. However, since the quality of postnatal care has an important impact on maternal and neonatal mortality rate, appropriate training for educating the health care providers is strongly suggested.