بررسي تأثير سرمايۀ اجتماعي بر مديريت ريسك زلزله با تأكيد بر تاب‌آوري (مورد مطالعه: منطقۀ 9 شهر تهران)

Study of Social Capital Effect on Earthquake Disaster Management with Emphasis on Resiliency (Case: Tehran City Region 9)

سرماية اجتماعي زماني كه به‌ عنوان شبكه‌هاي اجتماعي متشكل از افراد و سازمان‌ها ديده مي‌شود، مي‌تواند در پيشگيري و آماده‌سازي جامعه در برابر كاهش آثار مخاطرات مفيد واقع شود. هدف پژوهش حاضر، بررسي تأثير سرماية اجتماعي و مديريت ريسك زلزله با تأكيد بر تاب­ آوري است. تحقيق از نظر هدف كاربردي و از نظر روش، توصيفي - همبستگي است. به‌ منظور گردآوري داده­ هاي مورد نياز پژوهش از دو شيوة تحليل اسنادي و نيز پيمايش ميداني بهره گرفته شد. جامعة آماري پژوهش ساكنان منطقة 9 شهر تهران شامل 158425 نفر بود كه براساس فرمول كوكران نمونه‌اي به حجم 384 نفر انتخاب شد. براساس نتايج مطالعات اسنادي، شاخص‌هاي پژوهش در بخش سرماية اجتماعي شامل مشاركت، اعتماد، همبستگي و انسجام اجتماعي، احساس اثرگذاري و كارايي و حمايت اجتماعي، و در بخش مديريت ريسك زلزله شامل آگاهي، دانش، مهارت و نگرش مي‌شوند كه با به‌كارگيري آزمون هاي تي تك‌نمونه‌اي، همبستگي پيرسون و رگرسيون چند متغيره تحليل شد. نتايج نشان داد وضعيت شاخص‌هاي سرماية اجتماعي و مديريت ريسك زلزله در شرايط به‌نسبت مناسبي قرار دارد. شاخص‌هاي سرماية اجتماعي نه‌تنها با شاخص‌هاي مديريت ريسك زلزله رابطة معناداري دارد، بلكه بر مديريت ريسك زلزله در منطقة 9 شهر تهران تأثير معناداري دارند.

Social capital could very useful for community prevention and readiness in disaster effects relief when it seen as a coherent networked persons and organization. The purpose of this paper is analysis of social capital and risk management impact with emphasis on resiliency. This research method, base on purpose, is practical and base on the approach is descriptive-analytic. In order to gathering data, we used both documentary and field study methods. The case study of this paper is 9 district of Tehran city include 158425 and the sample size is 384 calculated based on Cochran method. Base on the documentary results, the social capital indices are participation, trust, social coherence, efficiency and effectiveness and social support and risk management indices include awareness, knowledge, ability and attitude that studied with T-Test, Pierson Correlation and Regression. The results indicate that the situation of social capital and risk management in region 9 is relatively good. The social capital indices have meaningful effects on risk management on region 9 too.