نقش اقوام در توسعه اجتماعي و اقتصادي مناطق مرزي: يك مطالعه در جنوب شرق ايران

The role of ethnic groups in the social and economic development of border regions A study in southeastern Iran A Study in Southeast Iran

امروزه تعادل هاي ناحيه اي و توسعه شرايط اجتماعي و اقتصادي نواحي مرزي نقش اساسي در توسعه ملي هر كشور دارد، بنابراين توسعه و گسترش امكانات و منابع در شهرستان هاي مرزي مي تواند نقش اساسي در تقويت و توسعه اجتماعي و اقتصادي و در نهايت توسعه پايدار ملي داشته باشد. بدين منظور و با توجه به اهميت موضوع، نوشتار حاضر، با هدف شناخت وضعيت عملكرد و توسعه نقاط شهري منطقه سيستان و بلوچستان با توجه به تأثير متغيرهاي اقوام و مرزي بودن منطقه پرداخته است. روش استفاده شده در اين تحقيق توصيفي- تحليلي مي‌باشد و براي سطح‌بندي عملكرد نقاط شهري منطقه از 20 شاخص استفاده شده است، اين شاخص‌ها در راستاي 6 عامل اصلي اجتماعي - فرهنگي، اقتصادي، زيربنايي، بهداشتي - درماني، حمل و نقل و ارتباطات بودند و براي بررسي و تحليل شهرستان هاي استان و رتبه بندي آن ها ابتدا كل شاخص‌ها با استفاده از مدل ويكور پالايش شد، در ادامه جهت نشان دادن رابطه بين متغييرهاي تحقيق از آزمون هاي آماري استفاده شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه در بين شهرستان هاي استان، شهرستان زاهدان و نيمروز توسعه يافته ترين شهرستان هاي استان سيستان و بلوچستان و شهرستان سراوان، خاش محروم ترين شهرستان هاي استان بوده و مرزي بودن شهر‌ها در عملكرد آنها تأثيرگذار بوده است و شهرهاي مرزي و غير مرزي بر اساس متغيير كل مولفه هاي اصلي پژوهش در سطح خطاي كمتر از 0.05 معني دار هستند. همچنين مشخص شد كه در بررسي نقش اقوام در توسعه اجتماعي و اقتصادي منطقه شهرهاي بلوچ زبان از لحاظ شاخصه ها شرايط بهتري نسبت به شهرهاي زابلي زبان داشته اند.