بررسي ارتباط شيفت درماني همودياليز با كيفيت خواب بيماران تحت همودياليز

The relationship between sleep quality in patients' undergoing hemodialysis at different therapeutic' shifts

سابقه و هدف: بسياري از بيماران تحت همودياليز از كيفيت پايين خواب رنج مي‌برند. هدف اين مطالعه تعيين ارتباط شيفت درماني همودياليز با كيفيت خواب بيماران تحت همودياليز بود. مواد و روش‌ها: اين مطالعه توصيفي، تحليلي و مقطعي بود، با نمونه‌گيري در دسترس، 90 بيمار از بين بيماران همودياليزي شهر سمنان كه حداقل 3 ماه سابقه همودياليز داشتند و در شيفت‌هاي ثابت صبح، عصر و يا شب تحت همودياليز قرار مي‌گرفتند، انتخاب شدند. معيارهاي ورود شامل سن بالاتر از 18سال، همودياليز 3-2 بار در هفته به مدت 3 ساعت يا بيش‌تر در هر جلسه بود. كيفيت خواب با استفاده از شاخص كيفيت خواب پيتزبرگPittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) بررسي شد. يافته‌ها: از 90 بيمار، 4/54% (49 بيمار) مرد و مابقي زن بودند. 3/33% (30 نفر) كيفيت خواب خوب و 7/66% (60 نفر) كيفيت خواب پايين داشتند. در تحليل تك‌متغيره كيفيت خواب با جنس (011/0=p)، وضعيت تاهل (009/0=p)، تعداد فرزند (012/0=p) و شيفت دياليز (003/0=p) ارتباط معني‌دار داشت. بررسي اثر هم‌زمان متغيرها طي رگرسيون لجستيك نشان داد خطر كيفيت خواب پايين در زنان 75/3 برابر مردان، همودياليز در عصر 52/5 برابر همودياليز در صبح، و همودياليز در شب 13/4 برابر همودياليز در صبح مي‌باشد. هم‌چنين به ازاي هر فرزند اضافي خطر كيفيت خواب پايين 33/1 برابر مي‌شد. نتيجه‌گيري: ارتباط معني‌داري بين كيفيت خواب بيماران با شيفت همودياليز وجود داشت، شيفت صبح به طور قابل توجهي با كيفيت خواب بهتر هم‌راه است. بهره‌مندي از اين يافته مي‌تواند به برنامه‌ريزي مناسب‌تر براي شيفت‌هاي همودياليز بيماران، به خصوص براي آن‌ها كه از كيفيت پائين خواب رنج مي‌برند، كمك نمايد

Introduction: Many hemodialysis patients suffer from poor sleep quality. The aim of this study was to determine the relationship between therapeutic' hemodialysis shifts with sleep quality in patients' undergoing hemodialysis. Materials and Methods: This was a descriptive, cross-sectional study and participants were selected by available method, including 90 hemodialysis patients in Semnan who were undergoing hemodialysis in fixed morning, evening or night shifts for at least 3 months. Inclusion criteria included age over 18 years and hemodialysis 2-3 times per week for 3 hours or more per session. Sleep quality was assessed by Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI). Results: In this study 54.4% of participants were male and the rest were female. Patients (33.3%) had good sleep quality and 66.7% had low sleep quality. Variable analysis showed a significant correlation between quality of sleep and sex (P = 0.01), marital status (P = 0.009), number of children (P=0.012) and dialysis' shift (P = 0.003). The effect of simultaneously variables in the logistic regression showed that the risk of low sleep quality in women versus men was 3.75/1, evening' versus morning shifts was 5.25/1 and night' versus morning shift was 4.13/1. Also, for each additional offspring, the risk of low sleep quality was increased to 1.33/1. Conclusion: Findings in this study showed that sleep quality in patients that are hemodialyzed in morning shift was significantly better that the other shifts. These findings may help for arranging the situation to choose the most appropriate therapeutic shift for hemodialysis patients, especially for those who suffer from poor quality sleep.