تحليل تركيب گونه هاي علفي زير آشكوب در جنگلكاري با گونه هاي پهن برگ و سوزني برگ و رابطه آن با عوامل خاكي

Analysis of understory plant composition in hardwoods and conifers plantations and their relation to soil characteristics

به­ منظور تحليل روابط تركيب گونه­ هاي علفي زير­آشكوب و خاك، دو منطقه جنگل­ كاري شده با گونه­ هاي سوزني­ برگ و پهن­ برگ و يك منطقه جنگل­ كاري نشده (شاهد)، با شرايط اقليمي و فيزيوگرافي مشابه در بخش گريزه شهرستان سنندج انتخاب شدند. براي جمع­ آوري داده ­هاي خاك و پوشش گياهي از روش نمونه ­برداري منظم- تصادفي با ابعاد شبكه 50 × 75 متر استفاده شد. با بررسي ارتباط بين عوامل محيطي و پوشش گياهي از طريق تحليل تطبيقي متعارف (CCA)، سه منطقه مورد بررسي از همديگر قابل تفكيك بودند. بيشتر قطعات نمونه متعلق به جنگلكاري با گونه­ هاي پهن ­برگ، مقدار ماده آلي، ازت، منيزيم، شن، سيلت و كلسيم بالايي داشته و با pH همبستگي مثبت داشتند. دسته دوم شامل نمونه­ هايي بودند كه با وزن مخصوص ظاهري و رس همبستگي معني­ داري داشتند. اين گروه بيشتر مربوط به منطقه شاهد بودند كه در نقطه مقابل جنگل كاري پهن‌برگ قرار داشته و مقدار ماده آلي، فسفر، ازت، منيزيم و pH آن‌ها پايين بود. در جنگل كاري پهن­ برگ گونه­ هاي علفي Geranium tuberosumو Vicia michuuxii در جنگل كاري سوزني‌برگ گونه­ هاي Erysium billardieri و Galium verum و در منطقه شاهد گونه ­هاي Bromus tectorum و Euphorbia denticulate بيشترين فراواني را داشتند.

This study aims at analyzing the understory plant species composition in relation to soil characteristics in forest plantations. For this purpose, two plantations with coniferous (Cupressus arizonica and Biota orientalis) and broad-leaved species (Fraxinus rotundifolia and Robinia pseudoacacia) along with a nearby non-forested control area were selected in Gerizeh of Sanandaj, Kurdistan province, western Iran. Random systematic method with a network dimension of 75×50 m was used for collecting soil samples and vegetation data. Canonical Correspondence Analysis (CCA) differentiated the three sites in terms of soil and vegetation parameters. Results show that the majority of samples belonging to the hardwood plantation contained high values of OC, N, Mg, sand, silt and Ca which had a positive correlation with pH. The control area, showed significant correlation with clay and bulk density. Most samples of conifer plantation, however, had the lowest OC, P, N, Mg and pH. The most abundant understory species in the broadleaf plantation were Geranium tuberosum and Vicia michuuxii, in conifer plantation Erysium billardieri and Galium vernum, and in the control area Bromus tectorum and Euphorbia denticulata.