مفهوم (محرك نخستين) در انديشه ارسطو

ارسطو از راه حركت، وجود محرك نامتحرك نخستين را اثبات و نام«خدا»را بر آن اطلاق مي‌كند. او ويژگي‌هايي چون محرك بودن از طريق معشوقيت، تعقل، علم، سرمديت، فعليت تام و كامل‌ترين موجود را در مورد خدا مي‌پذيرد؛اما ارسطو در مورد وحدت يا كثرت محرك‌هاي نامتحرك در ترديد به سر مي‌برد و در نهايت بر اساس علم نجوم زمانش، 49 محرك نامتحرك را اثبات مي‌كند و همه آن‌ها را «محرك‌هاي نامتحرك نخستين»مي‌نامد؛اما گاه تنها در مورد يكي از اين محرك‌هااز واژه«نخستين» استفاده مي‌كند و ديگر محرك‌ها را دومين و سومين و...مي‌نامد.موضوع اصلي اين مقاله روشن ساختن معناي«نخستين»در اين عبارت‌هاست.پس از نقد و بررسي برخي احتمالها و نظريات، پيشنهاد اين نوشتار آن است كه واژه نخستين به دو صورت و در نتيجه به دو معنا به كار رودبدون لحاظ ارتباط محرك‌هاي نامتحرك بر همه آن‌ها واژه نخستين اطلاق مي‌شود و گاه براي بيان ارتباط آنها.درصورت اول، نخستين بودن همه محرك‌هاي نامتحرك از آن روست كه همه آن‌ها مبدأ حركت‌هاي نخستين در سپهرهاي نخستين‌اند؛چرا كه سپهرها و حركت‌هايشان نسبت به موجودات زميني و حركت‌هايشان نخستين‌اند؛اما سپهرها نسبت به يكديگر از لحاظ مكاني نخستين و دومين و سومين هستند و به اين لحاظ مبدأ حركت دومين و همين طور ساير مبدأهاي حركت سپهرهاي بعدي، محرك‌هاي بعدي ناميده مي‌شوند.

Aristotle proved from movement charactristics as to be mover through being beloved, rationality, knowledge, everlasting, perfect actuality and he also accepted the most perfect beings about God. But, Aristotle had doubt concrning oneness and plurality of unmoved movers. He somtimes used word of First on one of These movers and called another movers second and third and ets, and sometimes on all of them. This essay tries to make explain meaning of First in these usages. Result is that word of First applies in two meanings.