تحليل اجتماعي عدم موفقيت در مردمي كردن مسأله محيط زيست در ايران

An Analysis of Failure to popularize of the environment in Iran

تصور عمومي در ايران بر اين است كه براي تبديل مسائل محيط زيستي به مسأله اجتماعي كه توجه همگان را به خود جلب نمايد، دولت بايد نقش اصلي را ايفاء كنند. اگر چه دولت مي‌تواند نقشي كليدي در برساخته‌ شدن نگراني‌هاي محيط زيستي، حفظ اهميت مسائل محيط زيستي در مباحث عمومي جامعه و بالا نگهداشت سطح آگاهي نسبت به موضوعات محيط زيستي ايفاء كند، ولي هانيگن معتقد است كه براي برساخته‌ شدن يك مسئله محيط زيستي، شش عامل اصلي شامل اقتدار و اعتبار علمي داده‌ها، مروجان، توجه رسانه‌ها، برجسته‌سازي مسئله به شكل نمادين و بصري، مشوق‌هاي اقتصادي و نهادهاي مردمي نقش دارند. اين مقاله، با استفاده از رويكرد جامعه شناختي هانيگن، به بررسي عدم توفيق در مردمي كردن مسأله محيط زيست در ايران پرداخته است. مقاله حاضر به تبيين اين مسأله مي‌پردازد كه چرا با وجود اظهارات گوناگون و پراكنده متعدد در سطوح مختلف رسمي و غيررسمي، هنوز وضعيت‌هاي نامطلوب محيط زيستي، تبديل به مسأله اجتماعي در ايران نشده است. بررسي حاضر نشان مي‌دهد كه عدم وجود پيش‌ شرط‌ هاي لازم در تعريف يك بر ساخت موفق اجتماعي در ايران، سبب شده است تا بسياري از مسائل و مشكلات محيط زيستي نتوانند تبديل به مسأله عمومي و همگاني و به تعبيير دقيق‌تر، مسأله اجتماعي شود.

Generally speaking, Iranian people believe that the government should play a significant role for defining the environment as a social problem. There is no doubt the government can play a key role in the construction of environmental concerns, preserving the importance of environmental issues in the public debate and maintain a high level of awareness of environmental issues, but John Hannigan as an environmental sociologist suggests that six factors should involve to define social environmental problems: (1) the authority and credibility of scientific data, (2)environmental promoters, (3) media attention, (4) dramatizing the issue as a symbolic and visual, (5)economic incentives and (6) non- governmental organizations. This paper applies Hanigan’s sociological approach to explain how absence of some social factors has failed to popularize the bad conditions of environment as social problems in Iran. There are various and scattered statements in different levels of formal and informal to identify adverse environmental conditions in Iran, but environmental problems have not yet become a social problem. To explain this issue, the paper benefited constructionist approach and believed that failure in the construction of environmental problems in Iran, is due to the lack of contribution of the above six mentioned factors.