پديد آورندگان :
دهقان موروزه، علي , فرهادي بانسوله، بهمن دانشگاه رازي- پرديس كشاورزي و منابع طبيعي- گروه مهندسي آب , قبادي، مختار دانشگاه رازي- پرديس كشاورزي- گروه زراعت و اصلاح نباتات
كليدواژه :
تنش آبي , خصوصيات هندسي دانه , عملكرد سويا , مدل SmartGrain
چكيده فارسي :
به‌منظور بررسي تأثير مقدار آبياري برخصوصيات كمي و كيفي سويا، آزمايشي درقالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي باسه تكرار در كرمانشاه، در تابستان 1394اجراشد. تيمارهاي مورد مطالعه شامل هشت تيمار 100%(T1)، 120% (T2)، (T3) 80% و (T4) 60% نياز آبي در تمام مراحل رشد گياه و (T5) 80% و (T6) 60% نياز آبي در مرحله رشد رويشي و همچنين و (T7)80% و (T8) 60% نياز آبي در مرحله رشد زايشي بود كه در مورد تيمارهاي T5، 6T ،T7، و T8 در خارج از دوره‌هاي مزبور، مقادير آبياري برابر تيمار 100% يا شاهد (T1) اعمال شد. درپايان رشد،برخيخواصهندسيوثقليمربوطبه دانه شامل طول،عرض، سطح، محيط، نسبت طول به عرض، كرويت، فاصله مركز ثقل تا محل تقاطع طول و عرض با استفاده از مدل Smartgrainو همچنين اجزاي عملكرد شامل شاخص سطح برگ، تعداد غلاف‌هاي پر و خالي، وزن و تعداد دانه‌ها، وزن خشك و ارتفاع گياه اندازه‌گيري و مورد بررسي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه آبياري بركليه صفات مورد مطالعه به جز ضريب دايرگي و فاصله بين مركز ثقل دانه و محل تقاطع طول و عرض دانه معني‌داربود. بر اين اساس، حساس‌ترين مرحله به تنش آبي مرحله گلدهي و اعمال تنش 60 درصد نياز آبي در كل دوره رشد گياه شناسايي شد. بيشترين بهره‌وري آب هم در عملكرد دانه و هم در عملكرد روغن در تيمار 120 درصد حاصل شد. و تيمار اعمال تنش 80 درصد نياز آبي در مرحله رشد رويشي بعد از تيمار 120 درصد بيشترين بهره‌وري آب در عملكرد روغن و دانه را داشت. بطور كلي نتايج بدست آمده نشان مي‌دهد در صورت نياز به اعمال كم آبياري به گياه سويا بهتر است اين كم آبياري در مرحله رشد رويشي و به ميزان 20 درصد نياز آبي (80 درصد تأمين نياز آبي) باشد.
چكيده لاتين :
In order to evaluate the effect of irrigation amounts on soybean yield and quality, an expriment was conducted as randomized complete block design with three replications in Kermanshah, during summer of 2015. Irrigation treatments were in eight levels including T1=100%, T2=120%, T3= 80%, and T4=60% of crop water requirement in all growth periods, and T5= 80% and T6=60% in vegetative stage, and for T7= 80% and T8=60% water requirement was applied at flowering stage. During other stages of plant growth in T5, T6, T7, and T8, plants received 100% of water requirement. In this study, some geometric and gravity properties of seeds including length, width, area, perimeter, length to width ratio, circulatory coifficent, distance from the center of gravity to the junction of length and width, and leaf area index by using SmartGrain model and yield components, the number of pods, seed weight, dry weight, and plant height were measured and evaluated. The results showed that irrigation significantly affected all traits, except for the distance between the center of the intersection of width and length grain and circulatory coifficent. So, the most sensetive stage to water stress wass flowering, followed by the 60% water requirement treatment in the whole growth period. The highest water use efficiency for grain and oil yield was obtained in 120% treatment, followed by the 80% treatments in vegetative growth stage. In general, the results showed that, if deficit irrigation is to be carried out on soybean, it is better to have 20% irrigation deficit (80% water requirement) at the vegetative stage.
