كليدواژه :
آبياري قطرهاي اجزاي عملكرد , آبياري زيرسطحي , سوخ پياز , كارآيي مصرف آب
چكيده فارسي :
به منظور بررسي تاثير سطوح مختلف آبياري،كود نيتروژن و روش هاي آبياري برعملكرد و اجزاي عملكردپياز،آزمايشي به صورت اسپليتپلات (كرت هاي خرد شده)فاكتوريل در قالب طرح بلوك كامل تصادفي با 48 تيمار درسهتك را رو به مدت دو سال در مزرعه تحقيقاتي شهرستان زهك اجرا گرديد. روش آبياري به عنوان تيمار اصلي و تركيب مقدار كود نيتروژن و آب آبياري به عنوان تيمار فرعي در نظر گرفته شد. تيمارهاي كودي شامل چهار سطح كود نيتروژن از منبع اوره (130، 5/97، 65 و 5/32 كيلوگرم در هكتار) بود. كشت پياز به صورت نشايي در سال هاي 1394 و 1395 و آبياري به صورت آبياري سطحي، آبياري قطره اي سطحي و آبياري قطره اي زير سطحي انجام شد. بيشترين مقدار عملكرد و بهره وري مصرف آب آبياري در سيستم آبياري قطره اي زيرسطحي( 42/28تن در هكتار و 19/5كيلوگرم بر متر مكعب در هكتار) و كمترين آن در روش آبياري سطحي (19 تن در هكتار و 33/2 كيلوگرم بر متر مكعب در هكتار) به دست آمد. كاهش مقدار كود نيتروژن به كمتر از 100٪ باعث كاهش عملكرد سوخ و كارآيي مصرف آب آبياري گرديد. بيشترين عملكرد و بهره وري مصرف آب آبياري در تيمار 100٪ كود نيتروژن(59/31 تن در هكتار و 75/4 كيلوگرم بر متر مكعب در هكتار) و كمترين آن در تيمار 25٪ كود نيتروژن(12/16 تن در هكتار و 67/2 كيلوگرم بر متر مكعب در هكتار) حاصل شد. اثر مقدار آب آبياري بر عملكرد سوخ پياز و بهره وري مصرف آب آبياري نشان داد كه با كاهش آب آبياري به كمتر از نياز آبي گياه، عملكرد كاهش و بهره وري افزايش يافت اما از اين نظر بين تيمار 100٪ نياز آبي گياه و تيمار 75٪ نياز آبي گياه اختلاف معني دار مشاهده نشد. بنابراين با توجه به نتايج به دست آمده و با توجه به كمبود آب در منطقه مي توان آبياري اين گياه را با 75٪ نياز آبي گياه انجام داد بدون آن كه تاثير معني دار در ميزان عملكرد توليد شده داشته باشد. بهترين تيمار براي استفاده از كود نيتروژن همان استفاده 100٪ از كود نيتروژن به خصوص در شرايط تنش آبي مي باشد. با توجه به پتاسيل بالاي توليد در آبياري قطره اي زيرسطحي و كاهش تبخير و تعرق در آن، مي توان از اين روش آبياري براي كاشت پياز در منطقه استفاده نمود و با در نظر گرفتن آلودگي آب هاي زير زميني به دليل مصرف بي رويه كود هاي نيتروژن و جلوگيري از تجمع نيترات در سوخ ها، به نظر مي رسد استفاده از آبياري قطره اي مديريت مصرف كودهاي نيتروژن را بهبود مي دهد.
چكيده لاتين :
In order to study the effects of different levels of irrigation, nitrogen fertilizer, and irrigation methods on yield and yield components of onions, a factorial split plot experiment was conducted in a randomized complete block design with three replications for two years at a research farm in Zahak, Iran. Fertilizer treatments were included four levels of nitrogen fertilizer of from urea fertilizer (130, 97.5, 65 and 32.5 kg/ha). Onion seedlings were planted in 2014 and 2015 and irrigation was carried out in the form of surface gravity irrigation, surface drip irrigation and subsurface drip irrigation. The highest yield and water productivity were obtained in the subsurface drip irrigation system (28.42 ton/ha and 5.9 kg/m3/ha) and the least in surface irrigation (19 ton/ha and 33.3 kg/m3/ha). Reducing the amount of nitrogen fertilizer to less than plant requirement reduced the yield of bulbs and the efficiency of onions. The highest yield and water productivity were observed in 100% nitrogen application (31.59 ton/ha and 4.75 kg/m3/ha) and the lowest was in 25% nitrogen fertilizer treatment (16.12 ton/ha and 2.67 kg/m3/ha).The effect of irrigation water on the yield of onion tubers and its efficiency showed that decreasing the depth of irrigation water to values lower than the water requirement of the plant decreases yield and efficiency, but, no significant effect was observed between treatments 100% and 75% of the plant water requirement. Therefore, according to the results, due to the lack of water in the region, irrigation of this plant can be done with 75% of the plant water requirement, without a significant effect on the yield. Also, due to the high production potential in subsurface drip irrigation and reduction of evapotranspiration, this irrigation method could be used for onions in the region. The best treatment for nitrogen fertilizer use is the 100% nitrogen fertilizer requirement, especially in water tension. Considering the contamination of subsurface waters due to the excessive use of nitrogen fertilizers and the prevention of nitrate accumulation in the bulbs, it seems that using drip irrigation improves nitrogen fertilizer management.
