بررسي صفات رشدي و عملكرد دانه جو (Hordeum vulgare L.) با كاربرد كودهاي زيستي و شيميايي در كشت ديم

Assessment of Growth Attributes and Yield of Barley (Hordeum vulgare L.) with Application of Biological and Chemical Fertilizers in Dry Land Farming

به منظور ارزيابي اثر كود هاي زيستي و شيميايي بر عملكرد و برخي صفات ريخت شناسي جو محلي بهاره (آق آرپا) در كشت ديم، آزمايشي در سال 1392 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه تبريز به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا شد. فاكتور اول سطوح كود شيميايي شامل عدم مصرف كود (شاهد)، 60 كيلو گرم كود نيتروژني (100% كود توصيه اي)، 30 كيلوگرم كود نيتروژني (50% كود توصيه اي) ، 50 كيلو گرم كود فسفره (100% كود توصيه اي) و25 كيلو گرم كود فسفره (50% كود توصيه اي) و فاكتور دوم كود زيستي شامل فسفات بارور 2 و ازتوبارور1 و شاهد بود. بيشترين درصد پوشش سبز و محتواي كلروفيل برگ در تيمار تلفيقي كود زيستي بارور 1 به همراه 100 درصد كود شيميايي اوره مشاهده شد. بالاترين ارتفاع بوته و شاخص برداشت از تيمار تلفيقي كود زيستي بارور 1 و 2 به همراه 100 درصد كود شيميايي اوره بدست آمد. در تركيب هاي تيماري بالاترين عملكر بيولوژيكي در تيمار بارور 1 به همراه 60 كيلوگرم اوره و بالاترين عملكرد دانه در تيمار بارور 2 به همراه 60 كيلوگرم اوره به ميزان 170 گرم بر متر مربع بود. در حالت كلي، هرچند كاربرد كود شيميايي مي تواند بر عملكرد و برخي صفات مرفولوژيك جو ديم اثر مثبت و معني داري داشته باشد، ولي چنانچه كودهاي زيستي به صورت مخلوط با مقادير كم كودهاي شيميايي مصرف شوند در دراز مدت مي توانند اثرات مثبتي در بهبود عملكرد جو و سلامتي انسان داشته باشند.

In order to evaluate the effects of biological and chemical fertilizers on yield and some morphological traits of local varieties of barley in dry land farming, an experiment was carried out as factorial experiment on the basis of randomized complete block design with three replications in 2013 at Agricultural Research Station of University of Tabriz. Chemical fertilizer levels included control (without any fertilizer), 60 kg urea (100% recommended), 30 kg urea (50% recommended), 50 kg super phosphate (100% recommended) and 25 kg triple super phosphate (50% recommended) and bio-fertilizers consisted of phosphate barvar-2 and azotobarvar-1 and control. Results indicated that the highest percentage of ground cover and chlorophyll index were observed at integrated application of 100% chemical fertilizers and azotobarvar-1. Also, maximum plant height and harvest index were achieved from integrated application of 100% chemical fertilizers with azotobarvar-1+ phosphate barvar-2. Among treatments combination, the highest biological yield was obtained in azotobarvar-1 along with 60 kg urea and the highest grain yield was achieved in phosphate barvar-2 with 60 kg urea with value of 170 grams per square meter. Generally, chemical fertilizer application could be resulted in the positive and significant effect on yield and some morphological traits, but, integrated usage of reduced amounts of chemical fertilizers such as urea with bio fertilizers, can have positive effects in improving yield of barley and human healthy.