تحليل نفس شناختي امور خارق عادت و ادراكات فراحسي از ديدگاه علامه طباطبايي

A Psycho-Philosophical Analysis of Extraordinary Affairs (EOA) and Extrasensory Perceptions (ESP) based on Allameh Tabatabaei’s Views

امور خارق عادت و ادراكات فراحسي از آثار غريبۀ نفس دانسته شده و در مبحث نفس‌شناسي مورد بررسي قرار مي‌گيرد. پرسش اساسي اين است كه صدور افعال خارق عادت براساس تحليل نفس‌شناختي علامه طباطبايي، چگونه صورت مي‌پذيرد؟ يافته‌هاي تحقيق حاكي از آن است كه صدور اين افعال با توجه به مبادي صدور فعل صورت مي‌پذيرد كه مبادي قريب و بعيد آن عبارتند از: اراده و علم. در امور خارق عادت و ادراكات فراحسي، «ارادۀ مؤثر» نقش دارد كه برخاسته از قوت اراده و نيز علم و اعتقاد قطعي به تأثير آن است. اين علم و اعتقاد قطعي مبتني بر حصول شرايط خاصي است و اعم از آن است كه مطابق با واقع باشد يا نباشد، لذا خطابردار است. ارادۀ مؤثر در اموري مانند سحر و كهانت، تنها متكي به نفس صاحب اراده است و در معجزات و كرامات متكي به پروردگار به عنوان مبدأ و منشأ اين عالم است.

Extraordinary affairs (EOA) and extrasensory perceptions (ESP) are studied in philosophical psychology. The main problem in this research is to consider how these actions are done by the soul. Our findings show that the occurrences of these actions are based on their both proximate and remote origins, i.e., volition and knowledge respectively. In extraordinary affairs (EOA) and extrasensory perceptions (ESP), ‘influential volition’, having its root in the intensity of volition and certainty of knowledge, plays a main role. This certain knowledge is realized under special conditions, including physical and psychological ones. There is a distinction between magic and haruspication on the one hand, and miracles of the prophets and the saints on the other. The influential volition in the former depends upon the soul of the possessor of the volition, whereas in the latter, it is inspired by God as the source and origin of the world.