بررسي تأثير سرمايه ي اجتماعي بر تحقق شهر سالم (مطالعه ي موردي: بندر ماهشهر)

سرمايه­ ي اجتماعي به‌ عنوان يك جنبه از ساختار اجتماعي با ويژگي‌هايي مانند روابط بين فردي و اعتماد و كمك‌هاي متقابل، منافع مشترك زيادي در زمينه‌هايي مانند كاهش جرم، افزايش احساس امنيت، تاب‌آوري اجتماعي، مديريت ريسك خطر، سلامت فردي و همچنين سلامت اجتماعي و محيطي دارد. موضوع سلامت محيط شهر در رويكرد شهر سالم دنبال مي‌گردد. تحقق رويكرد شهر سالم بدون نقش فعال شهروندان (سرمايه­ ي اجتماعي) امكان‌پذير نيست. هدف اين پژوهش، بررسي تأثير سرمايه­ ي اجتماعي بر تحقق شهر سالم در بندر ماهشهر است. تحقيق از نظر هدف كاربردي و از نظر روش، توصيفي – تحليلي است. به‌ منظور گردآوري داده­ هاي مورد نياز پژوهش از دو شيوه­ ي تحليل اسنادي و نيز پيمايش بهره گرفته‌ شده است. جامعه­ ي آماري پژوهش ساكنان منطقه­ ي بندر ماهشهر شامل 153778 نفر است كه با فرمول كوكران، حجم نمونه 384 به‌ دست‌ آمده است. بر اساس نتايج مطالعات اسنادي، شاخص‌هاي پژوهش در بخش سرمايه ­ي اجتماعي شامل مشاركت، اعتماد، همبستگي و انسجام اجتماعي، احساس اثرگذاري و كارايي و حمايت اجتماعي و در بخش شهر سالم از 13 شاخص (حفظ فضاي سبز، تفكيك زباله، جلوگيري از تخليه‌هاي نخاله ساختماني در معابر، مشاركت در برنامه‌هاي بهداشت (طرح جانوران موذي)، گزارش آلودگي‌هاي محيطي به سازمان‌هاي مربوط، جلوگيري از تأسيس مكان‌هاي غير بهداشتي، جمع‌آوري زباله در ساعت مناسب، خالي كردن زباله‌ها در داخل‌ها نهرها (معكوس)، پرتاب زباله از خودروها به خيابان (معكوس)، كاشت درختان، شركت در كارگاه‌هاي سلامت و بهداشت محله، شركت در زيباسازي و پاك‌ سازي محيط، گزارش حضور معتادان در محله به مسئولان مربوط) بهره گرفته شد. داده­ هاي گردآوري‌ شده با استفاده از آزمونهاي تي تك نمونه‌اي رگرسيون چند متغيره تحليل گرديده است. نتايج حاكي از اين است كه شاخص‌هاي سرمايه­ ي اجتماعي و شهر سالم در بندر ماهشهر وضعيت مناسبي ندارند. همچنين نتايج رگرسيون نشان داد متغير اعتماد با بتاي 0.608 و بعد از آن همبستگي و انسجام اجتماعي (0.473)، مشاركت (0.472)، احساس اثرگذاري و كارايي (0.390) و حمايت با بتاي 0.189 بر متغير شهر سالم در بندر ماهشهر تأثير معناداري دارند.