بررسي عوامل اجتماعي مؤثر بر گرايش به طلاق در شهر شيراز

The Study of Social Factors Influencing Divorce Tendency in Shiraz

طلاق به‌ عنوان يكي از جدي‌ ترين آسيب‌هاي اجتماعي در سال‌هاي اخير، گريبان‌گير جامعه ايران شده و چالش‌هاي بسياري را براي نهاد خانواده، به‌عنوان يكي از اركان اصليِ جامعه، به‌ وجود آورده است. آمار طلاق در كل كشور از يك‌سو، و در كلان‌ شهرهايي مانند شيراز از سويي ديگر، ما را بر آن داشته‌ است كه در جستجوي عوامل اجتماعي مؤثر بر آن در شهر شيراز باشيم. تحقيق حاضر، با رويكردي جامعه‌ شناختي، در بين شهروندان 59-15 ساله، و متأهل شهر شيراز صورت گرفته است. نمونه مورد بررسي 380 نفر مي‌‌باشد كه با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شده است. فرضيه‌‌هاي تحقيق، با استفاده از نظريات مبادله، همسان‌ همسري، نظريه نقش‌ها، نظريه قشربندي جنسيتي و نظريه شبكه، طراحي و به آزمون‌ گذاشته‌ شده‌اند. نتايج نشان داد كه متغيرهاي مستقل، قادر به تببين 62 درصد از تغييرات گرايش به طلاق به‌ عنوان متغير وابسته تحقيق بوده‌اند و در اين بين، به ترتيب، تصور مثبت از طلاق (0/404=بتا)، رضايت جنسي و عاطفي (0/184-=بتا)، دخالت اطرافيان (0/160=بتا) و جنسيت (زن بودن) (0/115=بتا) بيشترين تأثير را بر گرايش به طلاق داشته‌اند. تصور مثبت به طلاق به عنوان مهمترين عامل، بيانگر آن است كه ذهنيتِ افراد تا حد زيادي مي‌تواند بر گرايش به طلاق مؤثر باشد. همچنين رگرسيون چندگانه نشان داد، متغيرهاي همسان‌ همسري، انتظارات برآورده‌ نشده، مدت ازدواج، سن، تحصيلات پاسخگو و همسر، تعداد فرزند و درآمد همسر تأثير معناداري بر گرايش به طلاق نداشته است.

Divorce as one of the most serious social problems in recent years has affected Iranian society and created many challenges for the family as one of the main pillars of the society. In one hand, divorce rates across the country, and on the other hand, in metropolitan areas such as Shiraz, have led us to look for social factors that affect it in Shiraz. The present study was carried out with a sociological approach among married citizens aged 15-59 years in Shiraz. The sample was 380 people that were selected using cluster sampling. Using social exchange theory, homogamy theory, roles theory, gender stratification, and social network theory, the research hypotheses were developed and tested. The results indicated that independent variables could explain 62% of variations in tendency to divorce. From among all independent variables, the positive perception of divorce (B=0.404), sexual and emotional satisfaction (B=-0.184), surrounding people’s interference (B=0.160) and being female (B=0.115), respectively have had the greatest impact on divorce tendency. The positive perception of divorce as the most important factor indicates that people's mentality (attitude) has a great influence on the divorce tendency. Moreover, multiple regressions showed that homogamy, unmet expectations, duration of marriage, age, couple's education, number of children and spouse income did not have any significant effect on divorce tendency.