بررسي قواعد گسترش‌ معنايي حرف «عن» در قرآن با رويكرد شناختي

A Cognitive-based Investigation of the Rules of Semantic Extension of Preposition "An" (about; from) in Quran

حروف اضافه‌ مكاني منبع غني در فهم و تفسير قرآن به روش شناختي هستند. در نوشتار حاضر با محوريت حرف «عن»، يكي از پركاربردترين حروف در قرآن، كوشش شده است كه معاني اين حرف و نحوه‌ گسترش آنها با تكيه بر اصول و قواعد گسترش‌ معنا در رويكرد معناشناسي شناختي، بررسي و تحليل شود. بدين‌منظور، به روش توصيفي-‌ تحليلي كاربردهاي حرف «عن» در آيات بررسي شده و پس از مروري بر مباني نظري پژوهش، چون شناسايي مسيرپيما و مرزنما و اثبات وجود شبكه‌اي از مفاهيم كه به معناي پيش‌نمونه پيوند خورده‌اند، معناي كانوني اين حرف معرفي شده است. بر‌اين‌اساس، نحوه‌ گسترش معناي حرف «عن» در عبارات قرآني، تحليل و ارزيابي شده و قواعدي بدين منظور پيشنهاد شده است، از جمله اين قواعد: مسئله انطباق، مسئله‌ منطقه‌ فعال و پويايي معنا است كه هركدام داراي مؤلّفه‌هاي ديگري است كه موجب بسط و توسعه‌ معناي اين حرف در آيات قرآني شده است.

Locative prepositions are considered the rich source of understanding and interpreting Quran methodologically. The present study, focusing on the preposition “؟an” which is one of the most useful prepositions in Quran, aims to analyze the meanings of the preposition as well as the way it has been extended based on the rules and principles of meaning extension within the cognitive semantic framework. To do this, different uses of “؟an” has been studied. Having reviewed the theoretical foundations such as recognition of trajector, landmark as well as the conceptual network of meanings related to prototypes, we introduced the focal meaning of the preposition and the way it has been extended in Koranic expressions. Then we have proposed some rules such as mapping, active domain and semantic dynamism, each of which includes some other components playing a part in its meaning extension. Keywords: "AN" Letter, Cognitive Semantics, Rules of meaning (semantic) expansion, Adaptation, Active area, Dynamics of meaning