تحليل ديدگاه ها و مباني آيت الله معرفت در كاربرد، دامنه و اعتبارسنجي روايات تفسيري

بدون عنوان

آنها كه في‌الجمله حجيت و كارآمدي روايات را در تفسير باور دارند، براي دستيافتن به احاديث معتبر تفسيري ديدگاههاي گوناگوني دارند كه به مباني آنها برميگردد. آيتالله معرف، قرآنپژوه برجسته اين عرصه، در عناوين مختلف اين باب ديدگاه هايي ويژه دارد. افزون بر اصل كارآمدي احاديث معصومان : در تفسير و دلايل آن، اينكه در چه نوع موضوعاتي تفسير با حديث اعتبار دارد، يا سنخ آگاهي حاصل از تفسير مأثور چيست، چه حديثي، حديث تفسيري محسوب است، احاديث چه بخشي از آيات را تفسير كردهاند، حاملان روايات تفسيري چه كساني هستند و از همه مهمتر اينكه راه نقد و پالايش حديث تفسيري چيست، وجوه متعددي است كه در اين حوزه از آثار آن بزرگوار قابل برداشت است. نوشتار حاضر با جستوجو در آثار مكتوب و استقصاي آثار شفاهي ايشان در حوزه علوم قرآن و تفسير، به تبيين، تحليل، مبنايابي و بررسي آنها ميپردازد و اهم نتايجي كه آشكار مي‌كند، عبارت است از اينكه آن مرحوم، براي حديث تفسيري كاشفيت ذاتي قايل است و كارآمدي آن را منحصر به اموري نميداند كه اثر فقهي داشته باشد، بلكه معتقد است تمام قرآن توسط معصومان : تفسير شده‌است و تمام احاديث معصومان به نوعي تفسير قرآن است، حاملان تفسير مأثور اعم از معصومان هستند و نقل دانشمندان صحابه و بزرگان تابعين هم در اين باب معتبر است، به دليل آسيبهاي خاص روايات تفسيري، نقد و تمحيص آنها اهميت ويژه دارد، نقد سندي اين احاديث اهميت درجه دوم دارد و در درجه اول نقد متن سودمند است، معيار اعتباري كه نقد متن عرضه ميكند عرضه به حجت عقول و محكمات كتاب و سنت است كه حديثي را كارآمد ميكند كه ابهام زا و معرفت افزا باشد.

not abstract