ارزيابي عدالت در تأمين مالي مراقبت‌هاي دولتي سلامت در سال 1392

Assessment of equity in public health care financing in 2013

زمينه و هدف: تأمين مالي در نظام سلامت زماني عادلانه خواهد بود كه هزينه‌هاي مربوط به مراقبت‌هاي سلامت براي خانوارها برحسب توان پرداخت آن‌ها نه بر‌اساس خطر خود بيماري توزيع شده باشد. ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم ايﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ارزيﺎﺑﯽ عدالت در تأمين مالي مراقبت‌هاي دولتي سلامت براساس دو منبع اصلي تأمين مالي شامل پرداخت‌هاي مستقيم خانوارها براي ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎي دولتي و ﺗﻮزيﻊ بودجه دولتي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. روش‌ بررسي: ايﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ از ﻧﻮع ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ- ﺗﺤﻠﯿلي اﺳﺖ. در اين مطالعه از آﻣﺎرﻫﺎي ﺛﺒﺘﯽ وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي و مركز آمار ايران، در ﺳﺎل 1392 اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ پرداخت‌هاي مستقيم خانوارها براي ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎي دولتي ﺳﻼﻣﺖ، ﺗﻮزيﻊ بودجه دولتي سلامت و درآمد خانوارها ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ اﺳﺘﺎنﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﺑﻮده‌ اﺳﺖ. براي تحليل داده‌ها و انجام محاسبات از نرم‌افزار Excel و شاخص‌هاي ضريب ‌جيني، شاخص‌ تمركز و شاخص پيش‌رونده كاكواني براي سنجش عدالت در تأمين مالي هزينه‌هاي سلامت استفاده شده است. يافته‌ها: در سال 1392، محاسبه شاخص ضريب جيني توزيع درآمد بين خانوارها، معادل 387/0 و شاخص تمركز پرداخت‌هاي مستقيم خانوارها براي مراقبت‌هاي سلامت در استان‌هاي كشور معادل 056/0 به‌دست آمد. شاخص پيش‌رونده كاكواني معادل 331/0-، شاخص تمركز توزيع بودجه سلامت در استان‌هاي كشور معادل 05/0- و شاخص پيش‌رونده كاكواني معادل 337/0- محاسبه گرديد. نتيجه‌گيري: ارزيابي به عمل آمده براساس شاخص‌هاي ضريب جيني، شاخص تمركز و شاخص پيش‌رونده كاكواني نشان مي‌دهد كه توزيع بودجه دولتي سلامت در استان‌هاي كشور و پرداخت‌هاي مستقيم خانوارها براي مراقبت‌هاي دولتي سلامت براساس متغير درآمد خانوارها، غيرعادلانه مي‌باشد.

Background and aims: Financing in the health system will be equitable when the costs of health care for households in based on their ability to pay rather than on the disease risk are were distributed. The aim of this study was to assess equity in the public health care financing based on two main sources of funding include direct payments by households for public health care and public health budget is distributed. Methods: This study was descriptive analytic study, and the registration statistics of the Ministry of Health and Medical Education Statistics Center of Iran in 2013 was used. The main variables studied including direct payments by households for public health care, public health budgets and household income distribution were studied separatelyin the provinces of the country. For data analysis, Excel as calculation software was used. Indicators used in this study to assess equity in health cost financing include the Gini coefficient, concentration index and the Kakwani progressive index. Results: In 2013, the Gini index of income distribution among households and the concentration index of direct payments by households for public health care in the provinces were 0.387 and 0.056, respectively. On this basis, Kakwani progressive index and the concentration index of public health budget in the provinces were obtained -0.331 and -0.05, respectively. Accordingly, Kakwani progressive index, equivalent to -0.337 percent was calculated. Conclusion: The assessment made based on the Gini coefficient, concentration index, and the Kakwani progressive index show that the distribution of the public budget in the provinces of country and direct payments by households for public health care, based on the household income variable, is inequitable