دغدغه‌ بيماران ايراني مسلمان مبتلا به سرطان در مراحل آخر زندگي: يك مطالعه كيفي

Concerns of Iranian Muslim patients suffered from cancer in the last stages of life: A qualitative studystudy

زمينه و هدف: درك دغدغه بيماران مبتلا به سرطان در مراحل آخر زندگي، در بستر فرهنگ ايراني و اسلامي مي‌تواند در ارتقاء مراقبت حساس فرهنگي به آن‌ها كمك‌كننده باشد. مطالعه حاضر با هدف كشف دغدغه بيماران ايراني مسلمان مبتلا به سرطان در مراحل آخر زندگي طراحي گرديد. روش بررسي: اين مطالعه كيفي از نوع توصيفي- اكتشافي است كه در سال 1395 انجام شد. مشاركت‌كنندگان را بيماران مسلمان مبتلا به سرطان در مراحل آخر زندگي و اعضاي خانواده آن‌ها تشكيل دادند. اطلاعات از‌طريق مصاحبه‌هاي نيمه ساختارمند با 15 بيمار و خانواده آنان بستري در يك مركز هماتولوژي انكولوژي در شهر اصفهان و با نمونه‌گيري هدفمند استخراج گرديد. به منظور درك عميق‌تر از دغدغه‌هاي معنوي بيماران، اطلاعات جمع‌آوري شده تعدادي از بيماران و اعضاء خانواده آن‌ها كه تحت پوشش يك مركز مراقبت تسكيني در شهر اصفهان بودند، نيز مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: در اين مقاله نتايج مرتبط با درونمايه "دغدغه‌هاي مذهبي– معنوي" بيماران ارائه مي‌گردد كه شامل سه زير درونمايه "ارتباط فرد با خدا"، "ارتباط فرد با خود" و "ارتباط فرد با خلق" مي‌باشد. ارتباط فرد با خدا شامل درونمايه‌هاي فرعي "چالش در عدالت خدا"، "خداشناسي معنوي" و " ترس از مرگ"مي‌باشد. ارتباط با خود شامل درونمايه‌هاي فرعي "كاهش عزت نفس" و" كم صبري" مي‌باشد. ارتباط با ديگران شامل درونمايه فرعي "اشكال در روابط بين فردي" مي‌باشد. نتيجه‌گيري: يكي از نگراني‌هاي اصلي بيماران مبتلا به سرطان در مرحله آخر زندگي، دغدغه‌هاي مذهبي و معنوي است. ابتلا به سرطان ممكن است بيماران را به خدا نزديكتر و توكل و خداشناسي آن‌ها را ارتقاء دهد. براي بعضي مشاركت‌كنندگان نيز اين سفر طولاني ممكن است با دغدغه‌هاي متفاوتي از‌جمله ترس از مرگ، چالش در زمينه عدالت خداوند و اشكال در روابط بين فردي همراه باشد. اين دغدغه‌ها بايد مورد توجه قرار گرفته و اقدامات حساس فرهنگي براي ارتقاء آن‌ها برنامه‌ريزي گردد.

Background and aims: Understanding the concerns of cancer patients in the last stages of life in Islamic and Iranian context can be helpful to improve culturally sensitive care towards them. The present study was aimed to explore the concerns for Muslim patients suffering from cancer in the last stages of life. Methods: This was a descriptive explorative qualitative research which was conducted in 2016. The participants consisted of Iranian Muslim patients suffering from cancer in the last stages of life and the family members. Data were gathered through semi-structured interviews with 15 patients and their families hospitalized in a hematology oncology center in Isfahan using purposeful sampling. In order to understand more deeply the spiritual concerns of patients, patients’ collected data and their families in a palliative care center in Isfahan were also analyzed. Results: In this research, results associated with the nature of spiritual and religious concerns in patients will be discussed that consisted of three sub categories: “relationship to God”, “relationship to self” and “relationship to other people”. “Relationship to God” included following sub categories: “challenge in God justice”, “spiritual theology”, and “fear of death”. “Relationship to self” included subcategories: “decrease in self-esteem” and “impatience”. “Relationship to other people” consisted of subcategory: “impaired interpersonal relationship”. Conclusion: One of the main concerns of cancer patients in the last stage of life is spiritual and religious challenges. Having cancer might make the patients becomes closer to God and might promote their trust and theology. For a few people this long trip might bring to them different concerns like fear of death, challenge regarding God justice and interpersonal relationship problems. These concerns must be considered and is planned culturally sensitive implementations to improve them.