مطالعه اثربخشي مداخله شناختي - رفتاري بر كيفيت زندگي، عملكرد سازماني و رضايت شغلي پرستاران

Study the effectiveness of cognitive-behavioral intervention on the quality of life, job satisfaction, and nurses' organizational performance

زمينه و هدف: كيفيت زندگي، مفهومي مهم در چگونگي ايفاي نقش مراقبتي پرستاران به‌شمار مي‌رود. همچنين عملكرد و رضايت شغلي پرستاران به‌عنوان يكي از اجزاي موثر سيستم بهداشـتي بـراي ارائه خدمات بهتر به مراجعان داراي اهميت ويژه‌اي است. هدف اين پژوهش مطالعه اثربخشي مداخله شناختي- رفتاري بر كيفيت زندگي، عملكرد سازماني و رضايت شغلي پرستاران مي‌باشد. روش بررسي: پژوهش حاضر ازنظر روش پژوهش نيمه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل است. گروه آزمايش اول با آموزش شناختي- رفتاري و گروه دوم بدون آموزش مورد مطالعه قرار مي‌گيرند. هر‌دو گروه در زمان يكسان به پيش‌آزمون و پس‌آزمون پاسخ مي‌دهند. جامعه آماري مورد مطالعه در اين پژوهش شامل كليه پرستاران زن شاغل در بيمارستان‌هاي دولتي شهر تبريز در نيمه دوم سال 1395 بودند. تعداد نمونه اوليه در اين پژوهش به‌صورت نمونه‌گيري در‌دسترس حدود 205 نفر تعيين شد كه پس از اجراي يك آزمون مقدماتي تعداد 40 نفر اولي كه نمره پايين‌تري در آزمون كسب كردند، انتخاب شدند و در دو گروه آزمايش و كنترل قرار داده شدند (هر گروه 20 نفر). ابزار مطالعاتي تحقيق پرسشنامه‌ي كيفيت زندگي سازمان بهداشـت جهـان، پرسشنامه عملكرد سازماني پاترسون، پرسشنامه رضايت شغلي بريفيلد و روث و محتواي جلسات شناخت درماني گروهي بود. اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون تحليل كوواريانس چند‌متغيره تجزيه‌وتحليل شدند. يافته‌ها: نتايج تحقيق نشان داد كه آموزش مداخله درماني شناختي- رفتاري بر متغيرهاي كيفيت زندگي، رضايت شغلي و عملكرد سازماني پرستاران اثر مثبت و معني‌داري داشته است (0/05>P). نتيجه‌گيري: با‌توجه به اثربخش بودن آموزش مداخله شناختي- رفتاري پيشنهاد مي‌شود به‌منظور بهبود كيفيت زندگي پرستاران و نيز افزايش عملكرد سازماني و رضايت شغلي آن‌ها، برنامه‌هاي مداخله‌اي براي پرستاران مورد استفاده قرار گيرد.

Background and aims: Quality of life is an important concept in how to play the role of nursing care. In addition, the performance and job satisfaction of nurses as components of the effective health systems to provide better services to clients are in a particular significance. The aim of this study was to investigate the effectiveness of cognitive-behavioral intervention on the quality of life, organizational performance, and job satisfaction of nurses. Methods: The current study is a quasi-experimental research with pre-test and post-test with control group. The first experimental group received cognitive-behavioral training and the second group without training is studied. Both groups response the pre-test and post-test at the same time. The population studied in this research study comprised nurses who were working in Tabriz hospitals in the second half 2016. The primary samples in this study were 205 nurses who were determined in convenience after the implementation of a pilot study. 40 nurses first with lower scores on tests were selected and divided into two experimental and control groups (each 20 people). Tools of the research were questionnaires of The World Health Organization Quality of Life, Paterson Organizational Performance, Berry Field and Ruth job satisfaction questionnaire and Content of the Sessions of Cognitive Therapy Group. Data were analyzed using SPSS software and multivariate covariance analysis test. Results: The results of the research showed that the education of cognitive-behavioral intervention on the variables of quality of life, job satisfaction and organizational performance nurses have a significant positive effect (P<0.05). Conclusion: Regarding the effectiveness of cognitive-behavioral intervention training, it is recommended interventional programs for nurses be used in order to improve quality of life and increase job satisfaction and their organizational performance.