بررسي تأثير الگوي خودمراقبتي اورم بر ابعاد سلامت رواني افراد مبتلا به بتاتالاسمي ماژور

The Effect of Orem Self-Care on Mental Health of Patients With Thalassemia Major

زمينه و هدف: سلامت رواني و كيفيت زندگي بيماران مبتلا به بتاتالاسمي به دلايل متعدد جسمي، رواني، اقتصادي و اجتماعي ازجمله وجود بيماري مزمن، پايين است. اين پژوهش با هدف تعيين تأثير الگوي خودمراقبتي اورم بر ابعاد سلامت رواني بيماران مبتلا به بتاتالاسمي ماژور انجام شد. روش بررسي: اين پژوهش از نوع نيمه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل است. جامعه آماري شامل تمام بيماران مبتلا به بيماري بتاتالاسمي شهرستان دزفول در سال 1394 بود كه پس از كسب رضايت آگاهانه، از بين آن‌ها 80 نفر به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به دو گروه 40 نفري كنترل و مداخله تقسيم شدند. ابزار جمع‌آوري اطلاعات، پرسش‌نامه كيفيت زندگي 36 سؤالي و پكيج آموزشي بر اساس الگوي خودمراقبتي اورم بود. داده‌ها با استفاده از نسخه 22 نرم‌افزار SPSS و مدل‌هاي GEE تجزيه‌وتحليل شد. يافته ها: نتايج آماري تفاوت معني‌داري را از لحاظ سطح سلامت روان در مرحله پيش‌آزمون و پس‌آزمون در بين بيماران تالاسمي نشان داد (0/005P<). به طوري كه سطح سلامت روان بيماران گروه مداخله در مرحله پيش‌آزمون (23/3)32/74 و در مرحله پس‌آزمون (34/2)08/79 بود كه اين امر حاكي از اثربخشي مثبت آموزش الگوي خودمراقبتي اورم بر ابعاد سلامت روان بيماران تالاسمي بود. نتيجه گيري: با آموزش صحيح الگوي خودمراقبتي اورم به بيماران مبتلا به بتاتالاسمي ماژور، مي‌توان سطوح ابعاد سلامت روان آن‌ها را بالا برد و از بار رواني بيماري كم كرد. اين روش اگر به عنوان درمان غيردارويي مكمل ساده و كم‌هزينه، براي بيماران تالاسمي به صورت مدون و مداوم استفاده شود، مي‌تواند اثربخشي بيشتر و بهتري داشته باشد.

Background and Aims Mental health and quality of life of the patients with thalassemia due to multiple physical, psychological, economic and social problems of this chronic disease is low. This study aimed to investigate the effect of Orem self-care on the mental health of patients with thalassemia major. Methods This study was quasi-experimental with pretest posttest design. The study population included all patients with beta thalassemia living in Dezful City, Iran in 2015. Of them, 80 people after obtaining informed consent, were selected by convenience sampling method and randomly divided into two groups of 40 people in the intervention and control group. The relevant data were collected through the SF-36 questionnaire and the training package based on Orem self-care framework. The obtained data were analyzed using SPSS-22 and GEE (Generalized Estimating Equation) models. Results The results showed a significant difference in the level of mental health in the pretest and posttest among patients with thalassemia (P<0.005). The mean (SD) mental health score in the intervention group before the start of the self-care model was 74.32(3.23) and three months after the intervention was 79.08(2.34). This proves the positive effect of education on self-care pattern of Oram on the mental health of patients with thalassemia. Conclusion With the proper training of Orem self-care to patients with beta-thalassemia major, their mental health can be elevated and reduce the psychological burden of the disease. Therefore, this method can be more effective if it is used as a simple and low-cost supplemental non-pharmacologic supplement for patients with thalassemia.